Jak i kiedy spisać umowę przedwstępną sprzedaży pojazdu?

Zakup samochodu jest nie lada przedsięwzięciem. Może się zdarzyć, że znajdziesz swój wymarzony model, jednak nie będziesz mieć jeszcze środków na sfinalizowanie zakupu. Właśnie wtedy możesz sporządzić umowę przedwstępną. Jak to zrobić poprawnie?

Umowa przedwstępna samochodu zabezpiecza interesy zarówno kupującego, jak i sprzedającego. Wiąże ich w transakcji, nie wyrządzając szkody ani jednej, ani drugiej stronie. Dzięki tej umowie nie musisz od razu finalizować zakupu. Będziesz mieć chwilę za zebranie określonej kwoty, aby w końcu odjechać swoim wymarzonym samochodem.

Czym jest umowa przedwstępna kupna-sprzedaży samochodu?

Sprzedaż pojazdu wiąże się z wieloma formalnościami. Należy zgromadzić dokumenty, strona kupująca musi przygotować się na spory wydatek. Często te kwestie mogą opóźnić zawarcie umowy. Umowa przedwstępna jest dobrym rozwiązaniem, gdy strony dogadają się co do sprzedaży, ale z różnych przyczyn nie mogą podpisać jeszcze umowy.

Umowa przedwstępna gwarantuje sprzedającemu, że kupujący nabędzie samochód za określoną kwotą. Natomiast dla kupującego to gwarancja zakupu – sprzedający nie może podpisać umowy z kimś innym. Pojazd będzie na niego czekał zgodnie z ustaleniami w umowie. 

Kiedy warto spisać umowę przedwstępną podczas kupowania pojazdu?

Umowę przedwstępną sporządza się wtedy, kiedy nie można podpisać tradycyjnej umowy sprzedaży. Jest dobrym rozwiązaniem dla kupującego, który boi się, że samochód, który go interesuje zostanie sprzedany przed tym, kiedy on np. zbierze środki na jego zakup.

Sprzedający także ma pewność, że otrzyma należność za samochód i nie musi już szukać innego kupca. 

Jak spisać umowę przedwstępną kupna samochodu?

Umowa przedwstępna samochodu musi zostać sporządzona w podobnej formie jak tradycyjna umowa sprzedaży. Nie wymaga ona obecności notariusza. Przy podpisywaniu obecne muszą być dwie strony, czyli kupujący i sprzedający z ważnymi dokumentami tożsamości. Umowę przedwstępną regulują przepisy Kodeksu Cywilnego, a dokładnie art. 389 i 390.

 1. Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.
§  2. Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, art. 389 i 390.

Jakie dane powinna zawierać umowa przedwstępna?

Gotowe wzory umowy przedwstępnej samochodu można znaleźć na stronach internetowych. Można także spisać ją ręcznie. Oto, co powinno znaleźć się na umowie:

• imię, nazwisko, PESEL, numer dokumentu tożsamości, adres sprzedającego,
• imię, nazwisko, PESEL, numer dokumentu tożsamości, adres kupującego,
• jeżeli jedną ze stron jest firma – NIP i REGON,
• data, miejscowość zawarcia,
• dane przedmiotu sprzedaży, czyli samochodu: marka, model, numer rejestracyjny, numer VIN, rok produkcji, numer silnika, przebieg,
• oświadczenie sprzedającego, że jest jedynym właścicielem pojazdu
• oświadczenie sprzedającego, że zobowiązuje się do sprzedaży kupującemu opisanego pojazdu za określoną kwotę i w określonym czasie,
• oświadczenie kupującego, że zobowiązuje się do zakupu opisanego pojazdu za określoną kwotę i w określonym czasie,
• oświadczenie dotyczące zadatku lub zaliczki,
• informacja o zastosowaniu przepisów Kodeksu Cywilnego,
• kwota kary za niewywiązanie się z umowy każdej ze stron,
• podpisy sprzedającego i kupującego.

Umowa powinna być sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, dla każdej ze stron.

Wzór umowy przedwstępnej sprzedaży pojazdu.pdf

Zadatek czy zaliczka? Co wybrać w umowie przedwstępnej?

Często zadatek i zaliczka to pojęcia używane wymiennie. Jednak zgodnie z prawem oznaczają one coś innego. I jedno, i drugie wpłaca się na poczet zawieranej umowy, jeszcze przed wykonaniem usługi lub zakupem.

Zadatek nie podlega zwrotowi, jeżeli umowa z drugiej strony nie zostanie dotrzymana. Natomiast zaliczkę należy zwrócić, jeżeli umowa nie dojdzie do skutku.

Dla sprzedającego korzystniejsze jest pobranie zadatku przy umowie przedwstępnej, natomiast dla kupującego korzystniejsza jest zaliczka. Gdy umowa nie zostanie sfinalizowana, będzie mógł prosić o zwrot wpłaconych pieniędzy. Kwotę zadatku czy zaliczki strony ustalają indywidualnie. 

Jakie są konsekwencje niedotrzymania umowy przedwstępnej?

Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, najczęstszą konsekwencją niedotrzymania umowy jest kara finansowa. Chroni to kupującego przez utraceniem możliwości zakupu wybranego auta, a sprzedającego przez rozmyśleniem się nad zakupem nabywcy. Oprócz kar finansowych można rościć sobie inne prawa zgodnie z regułami Kodeksu Cywilnego. Strona może wystąpić na drogę sądową. Roszczeniem może być wypłata odszkodowania poprzez uchylanie się od zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży samochodu lub żądanie zawarcia przyrzeczonej umowy.

Pozostaje jeszcze kwestia zaliczki i zadatku. Jeżeli w umowie przedwstępnej kupujący wpłacił zadatek, a postanowień umowy nie dotrzymał sprzedający, jest zobowiązany mu wypłacić dwukrotność zadatku. Natomiast gdy do umowy nie dojdzie z winy kupującego, sprzedający nie musi mu zwracać zadatku.

Gdy strony umówiły się na zaliczkę, a do podpisania przyrzeczonej umowy nie dojdzie, sprzedający powinien wypłacić kwotę zaliczki kupującego bez względu na przyczynę niepodpisania umowy. W tym przypadku, jeżeli do zawarcia umowy nie doszło z przyczyn zależnych od sprzedającego, kupujący może rościć sobie prawa do zwrotu kosztów, które poniósł w celu nabycia samochodu.

Czy umowa przedwstępna się przedawnia?

Tak. Jest to rok od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta. Sąd może przesunąć ten termin w przypadku oddalenia żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Umowa zostaje wtedy przedawniona z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądu.

Przykład 1. Pani Maria chciała zmienić swojego starego Opla Astrę na nowszy model. Szukała różnych ofert sprzedaży i jednocześnie starała się o kredyt w banku, który pozwoliłby jej na zakup nowego samochodu. Przeglądając oferty, bardzo szybko znalazła auto, które jej się podobało. Był to Opel Astra, tylko 10 lat młodszy od jej starego modelu. Po spotkaniu ze sprzedającym od razu wiedziała, że chce kupić ten samochód. Jednak nie miała jeszcze decyzji z banku odnośnie udzielenia kredytu. Pani Maria, aby nie stracić okazji zakupu zaproponowała sporządzenie umowy przedwstępnej. Sprzedający zgodził się, ponieważ nie spieszyło mu się aż tak ze sprzedażą. Pani Maria umówiła się ze sprzedającym na wpłatę zadatku w kwocie 3% wartości samochodu, czyli 900 zł w przypadku kwoty 30 000 zł. Pani Maria miała w ciągu 2 tygodni zakupić samochód. Tak się też stało. W ciągu kilku dni otrzymała akceptację banku, co do kredytu i podpisała przyrzeczoną umowę ze sprzedającym. Transakcja przebiegła pomyślnie, a Pani Maria dzięki umowie przedwstępnej mogła nie przegapić okazji zakupu wymarzonego samochodu.

Przykład 2. Pan Wiesław odziedziczył samochód po zmarłym ojcu. Był to zabytkowy Chevrolet Camaro. Pan Wiesław nie interesuje się starymi samochodami, dlatego udostępnił ogłoszenie o sprzedaży samochodu. Był jeszcze w trakcie jego remontu, tak aby nabywca mógł kupić pojazd bez usterek. W bardzo krótkim czasie zgłosił się pasjonat zabytkowych aut. Samochód był jeszcze naprawiany, więc pan Wiesław zaproponował sporządzenie umowy przedwstępnej. Nabywca zgodził się, ciesząc się z jednej strony, że wykorzystał okazję do kupienia unikatowego samochodu, a z drugiej, że zdąży zebrać środki na zakup pojazdu. Kupujący wpłacił zadatek w kwocie 500 zł. Po upływie określonego terminu kupujący udał się do sprzedawcy, aby sfinalizować zakup. Jednak pan Wiesław przez czas naprawy samochodu zrozumiał, że Chevrolet Camaro to jedyna pamiątka po jego ojcu i ma dla niego wartość sentymentalną. Nie bacząc na konsekwencje umowy przedwstępnej, pan Wiesław odmówił podpisania umowy przyrzeczonej. Musiał zwrócić dwukrotność zadatku, ponieważ umowa nie doszła do finalizacji z jego winy oraz zapłacić karę umowną w wysokości 500 zł, ponieważ na taką kwotę umówiły się strony po podpisaniu umowy przedwstępnej. Warto przez sporządzeniem takiej umowy zastanowić się nad sprzedażą czy kupnem samochodu, ponieważ potem można ponieść finansowe konsekwencje zmiany decyzji.

Jak dobrze wybrać samochód?

Jeżeli poszukujesz pojazdu na rynku aut używanych, warto przemyśleć każdy zakup. Mogą trafić się nieuczciwi sprzedawcy i możesz stracić pieniądze, a w zamian otrzymać samochód, który jest powypadkowy albo ma ukryte usterki. Czasem warto nawet zrezygnować z podpisania umowy przyrzeczonej i ponieść tego konsekwencje niż dokonać zakupu niewłaściwego pojazdu.

Warto jednak podczas poszukiwań wymarzonego samochodu zwrócić się z prośbą o pomoc do znajomego mechanika, aby towarzyszył ci w oględzinach pojazdów. Specjalista także może nie zauważyć wszystkich usterek, ale na pewno ma większe doświadczenie niż zwykły kierowca.

Przed zakupem pojazdu warto także skorzystać ze stron internetowych, w których po wpisaniu numeru VIN otrzymasz historię pojazdu. Można także sprawdzić historię pojazdu na stronie historiapojazdu.gov.pl.

widok formularza ze strony historiapojazdu.gov.pl

Znajdziesz tam informacje o:

• liczbie właścicieli,
• pochodzeniu pojazdu,
• danych technicznych,
• przebiegu,
• dacie następnego badania technicznego.

Jednak, aby uzyskać taką wiedzę musisz znać oprócz numeru VIN także numer rejestracyjny oraz datę pierwszej rejestracji.

Co z OC po podpisaniu umowy przedwstępnej?

Po podpisaniu tradycyjnej umowy kupna-sprzedaży prawa i obowiązki wynikające z posiadania samochodu przechodzą na nabywcę. Jednym z obowiązków jest posiadanie polisy OC. Sprzedający ma obowiązek przekazania polisy nowemu właścicielowi.

Kupujący powinien udać się do zakładu ubezpieczeń i sprawdzić czy polisa jest opłacona oraz czy będzie rekalkulacja składki. Ale to wszystko po podpisaniu umowy kupna sprzedaży. Natomiast po sporządzeniu umowy przedwstępnej polisa OC pozostaje w rękach sprzedającego, ponieważ nadal jest on właścicielem samochodu i to na nim spoczywa obowiązek ubezpieczenia pojazdu. 

Powiązane artykuły:

Umowa kupna-sprzedaży przyczepy kempingowej

Umowa użyczenia samochodu – jak ją spisać?

Umowa najmu samochodu – Wzór [pdf] | Omówienie | Porady

Umowa darowizny samochodu – jak ją spisać?

Umowa kupna-sprzedaży samochodu polsko-niemiecka. Na co uważać?

Jak spisać umowę kupna-sprzedaży motocykla? Wzór umowy z omówieniem.

Umowa kupna sprzedaży samochodu uszkodzonego