Podatek od kupna samochodu 2024 – Poradnik

podatek od kupna samochodu
opublikowano: 05 kwietnia 2022 aktualizacja: 24 marca 2024 autor: redakcja

Po zakupie lub sprzedaży samochodu używanego czeka Cię szereg formalności do załatwienia. Zgłoszenie do wydziału komunikacji, zgłoszenie do ubezpieczyciela, zakup OC lub przepisanie polisy na siebie, rejestracja, badanie techniczne (jeśli trzeba). Nie możesz również zapomnieć o podatku.

Potocznie nazywa się go podatkiem od wzbogacenia. Kiedy coś kupujesz, to znaczy, że masz pieniądze. A skoro masz pieniądze, to trzeba się podzielić z urzędem skarbowym. Czym jest podatek od czynności cywilnoprawnych? Kiedy trzeba go zapłacić, a kiedy nie? Co się stanie, jeśli nie dopełnisz tego obowiązku? Zebraliśmy najważniejsze informacje na ten tema!

Co to jest podatek PCC?

Podatek PCC, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych, to zobowiązanie podatkowe, które powstaje po zawarciu określonej umowy. Jego nazwa wzięła się poniekąd od nazwy działu prawna cywilnego, jako że umowy podlegające pod podatek PCC są regulowane postanowieniami Kodeksu cywilnego. Transakcje, od których należy zapłacić podatek PCC to:

  • umowa kupna-sprzedaży (pojazdu, nieruchomości),
  • umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku,
  • umowa darowizny (dotyczy przejęcia długów i ciężarów lub zobowiązań darczyńcy),
  • umowa zamiany,
  • umowa zniesienia współwłasności (gdy trzeba dopłacać),
  • umowa o dział spadku (gdy trzeba kogoś spłacić. Opodatkowana jest kwota spłaty),
  • umowa spółki,
  • ustanowienie hipoteki,
  • ustanowienie odpłatnego użytkowania oraz odpłatnej służebności,
  • umowa dożywocia.

Aby czynność cywilna podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, musi dotyczyć przedmiotu, który w momencie przekazywania własności znajduje się na terytorium Polski. Obowiązek powstaje także wtedy, kiedy strony transakcji znajdują się na terytorium RP.

Przykład: Jeżeli kupujesz samochód, który w momencie podpisania umowy znajduje się w Niemczech, nie zapłacisz podatku PCC. Jeżeli jednak ten samochód zostałby już sprowadzony do Polski, podatek PCC będzie trzeba zapłacić.

Ile wynosi podatek PCC?

Podatek od czynności cywilno-prawnych ma różne wartości, ale dla umów sprzedaży (w tym umów sprzedaży pojazdu) wynosi 2% wartości rynkowej przedmiotu sprzedaży.

Sformułowanie „wartości rynkowej” jest tutaj bardzo ważne. Po pierwsze dlatego, że do wartości rynkowej 1000 zł, transakcja jest zwolniona z podatku PCC. Po drugie, dla uproszczenia przyjmuje się, że wartość transakcji wpisana w umowie odzwierciedla wartość rynkową przedmiotu sprzedaży. Jeżeli jednak wartość rynkowa tego przedmiotu wpisana na umowie będzie rażąco odbiegać od standardów, Urząd skarbowy może zakwestionować umowę i obliczyć podatek PCC według własnych wyliczeń.

Przykład: Kupujesz Range Rovera z 2016 r. za 280 tysięcy złotych. W umowie kupna-sprzedaży wpisujesz wartość 150 tysięcy zł. Różnica to aż 130 tysięcy zł. W teorii oszczędzasz 2 600 zł (2% podatku ze 130 tysięcy zł). Jednak urzędnik w Urzędzie skarbowym najprawdopodobniej zweryfikuje wartość pojazdu i nakaże dopłatę, a może nawet ukarać Cię za przestępstwo karno-skarbowe.

Kto jest zwolniony z podatku PCC?

Są sytuacje, kiedy podatku od czynności cywilnoprawnych nie trzeba płacić. Podatku PCC nie trzeba płacić, kiedy kupujesz:

  • pojazd od podmiotu, który prowadzi działalność gospodarczą,
  • samochód z salonu,
  • auto w komisie samochodowym i to komis jest jego właścicielem, (zobacz: Umowa komisowa – na czym polega?)
  • w komisie samochód zarejestrowany za granicą i jeszcze niezarejestrowany w Polsce,
  • auto za granicą i dokonujesz transakcji za granicą,
  • pojazd o wartości niższej niż 1000 zł,
  • pojazd na użytek osoby niepełnosprawnej.

Ważne! Poprzez dokonanie transakcji za granicą rozumie się sytuację, kiedy Ty, jako kupujący, przebywasz za granicą i sprzedający przebywa za granicą w momencie zawierania umowy. Jeżeli pojazd znajduje się za granicą, ale Ty przebywasz w Polsce, podatek PCC trzeba będzie zapłacić.

Jak zapłacić podatek od kupna samochodu?

W terminie 14 dni od zawarcia umowy należy złożyć deklarację PCC-3 lub PCC-3/A, gdy jest dwóch kupujących. Trzeba tego dokonać w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania osoby składającej deklarację.

Akcyza dla samochodów sprowadzonych z zagranicy

Akcyza to podatek nakładany na niektóre dobra konsumpcyjne w celu ograniczenia ich spożycia lub akumulacji. Docelowo akcyza miała zmniejszyć popyt na niektóre dobra, w szczególności legalne używki jak wyroby tytoniowe i alkoholowe. Dzisiaj obecna w cenie paliw, węgla czy energii elektrycznej służy dalszemu, łatwemu generowaniu wpływów do budżetu.

Akcyzą są także obłożone samochody sprowadzane z zagranicy, importowane lub zakupione wewnątrz Unii Europejskiej.

Obecnie wysokość stawki akcyzy wynosi:

  • 3,1% dla samochodów o pojemności do 2l,
  • 18,6% dla samochodów o pojemności powyżej 2l.

Dla samochodów elektrycznych akcyza wynosi 50% powyższych wartości, czyli odpowiednio:

  • 1,55% dla samochodów o pojemności do 2l,
  • 9,3% dla samochodów o pojemności powyżej 2l.

Powstały plany, aby przestać uzależniać wysokość stawki podatku akcyzowego od pojemności pojazdu z uwagi na znaczny spadek pojemności współczesnych silników przy zachowaniu ich mocy. Stosowne regulacje nie weszły jeszcze w życie.

Termin zapłaty akcyzy to 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Za ten dzień przyjęło się uważać dzień, w którym auto przekroczyło granicę Polski – czy to na kołach, czy na lawecie.

Dokumenty, jakie trzeba dostarczyć przy opłacaniu akcyzy to:

  • deklaracja AKC-U/S,
  • dowód zapłaty za zaświadczenie o opłaceniu akcyzy,
  • wniosek o wydanie zaświadczenia o opłaceniu akcyzy,
  • dokument sprzedażowy,
  • dowód rejestracyjny,
  • kartę pojazdu,
  • tłumaczenie dokumentów (jeśli jest potrzebne),
  • zaświadczenie o badaniu technicznym pojazdu,
  • potwierdzenie wyrejestrowania pojazdu w kraju pochodzenia.

Kara za brak deklaracji PCC-3

Konieczność opłaty podatku od kupna samochodu to jeden z ważniejszych obowiązków, obok jego rejestracji czy zakupu polisy obowiązkowego OC. Nie zapominaj o tym w gąszczu sprawunków, ponieważ brak deklaracji PCC wiąże się z karą finansową!

W 2024 roku za nieterminowe złożenie deklaracji PCC-3 (nie należy jej mylić z nieterminowym zapłaceniem podatku) może wynieść od jednej dziesiątej minimalnego wynagrodzenia za pracę do 20-krotności minimalnej płacy.

A konkretnie? Najniższa kara w przypadku braku deklaracji to 424 zł, a najwyższa prawie 85 tysięcy zł. Wraz z planowaną w lipcu kolejną podwyżką płacy minimalnej automatycznie wzrosną także kary za nieterminowe złożenie deklaracji PCC-3.

Podsumowanie

  • Gdy kupujesz samochód używany w Polsce od osoby fizycznej musisz zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych.
  • Podatek od czynności cywilnoprawnych obejmuje niektóre transakcje prawa cywilnego, w szczególności umowy sprzedaży (w tym pojazdów).
  • Jego wysokość wynosi 2% rynkowej wartości przedmiotu sprzedaży.
  • Jeśli wartość przedmiotu transakcji wpisana w umowie będzie rażąco odbiegać od rzeczywistej wartości rynkowej, urząd skarbowy może zakwestionować deklarację.
  • Podatek PCC trzeba zapłacić do 14 dni od momentu zawarcia umowy.
  • Z reguły podatek PCC płaci kupujący, ale jest to tylko regułą i w umowie kupna-sprzedaży można uzgodnić inaczej.
  • Sprowadzenie pojazdu z zagranicy wiąże się z koniecznością opłacenia akcyzy. Jej stawka to 3,1% wartości dla pojemności silnika mniejszej niż 2 litry i 18,6% dla pojemności silnika ponad 2 litry.
5/5

FAQ - najczęściej zadawane pytania o podatek od kupna samochodu

  1. Czy podatek PCC jest tylko na samochody?

    Nie. Podatek od czynności cywilno-prawnych dotyczy wszystkich wyszczególnionych w ustawie transakcji w obrocie gospodarczym, a więc także m. in. od ustanowienia hipoteki, umowy pożyczki, umowy dożywocia, umowy o dział spadku lub umowy o zniesienie współwłasności (dotyczy to spłat i dopłat) itd.

  2. Czy to kupujący musi zapłacić podatek PCC?

    Nie. Prawo nie precyzuje, która ze stron jest obowiązana zapłacić podatek PCC, ale w Polsce przyjęło się uważać, że to kupujący go opłaca. Jeśli dogadasz się ze sprzedającym, że to on ma zapłacić PCC, to nikt Ci nie będzie robić problemów z tego powodu.

  3. Skąd mam wiedzieć, ile podatku PCC muszę zapłacić?

    Wysokość podatku jest bardzo łatwa do obliczenia. To 2% wartości wpisanej na umowie kupna-sprzedaży. Mnożysz wartość pojazdu z umowy przez 2% (lub 0.02) i otrzymany wynik stanowi kwotę podatku. Przykładowo dla pojazdu o wartości 10 000 zł, stawka podatku wynosi 10 000 x 0.02 = 200 zł.

  4. Co się stanie, jeśli nie złożę deklaracji PCC-3 w terminie 14 dni od zakupu auta?

    Zostanie na Ciebie nałożona kara finansowa. W 2024 roku wynosi ona od 424 do nawet 85 tysięcy złotych. Wszystko zależy od tego, jak długo będziesz zwlekać. Warto przy tym pamiętać, że obowiązek opłaty podatku od kupna auta przedawnia się po upływie 5 lat.