Kupiłem samochód – co dalej? Formalności po zakupie auta

Podejmując decyzję zmianie samochodu, wielu kierowców decyduje się na zakup pojazdu z rynku wtórnego. Nowe auto to jednak nowe obowiązki. Dowiedz się, jakich formalności musisz dopełnić, aby móc swobodnie cieszyć się nowym pojazdem!

Zakup auta to duża radość, ale także konieczność zadbania o sprawy formalne związane z tym procesem. Wbrew pozorom do obowiązków nowego właściciela należy nie tylko rejestracja. Formalności pojawia się więcej także wtedy, gdy używany pojazd sprowadzasz z zagranicy. 

Dopilnowanie wszystkich niezbędnych procedur jest jednak kluczowe, jeśli chcesz przemieszczać się nowo zakupionym autem bezpiecznie i w ramach obowiązujących przepisów. Zobacz, w jaki sposób poradzić sobie z formalnościami szybko i skutecznie.

Formalności po zakupie auta. Co zrobić krok po kroku?

Kupując używany samochód, trzeba dopełnić kilku ważnych spraw formalnych, by spokojnie i zgodnie z przepisami poruszać się po drogach. Jeśli kupujesz samochód z drugiej ręki, czekają Cię następujące formalności:

• wykupienie polisy OC.
• rejestracja pojazdu,
• złożenie deklaracji PCC-3,
• opłacenie podatku w urzędzie skarbowym,

W przypadku samochodów sprowadzanych z zagranicy, konieczne będzie także:

• opłacenie akcyzy,
• wynajęcie lawety lub uzyskanie tablic tymczasowych,

Jak zarejestrować samochód po zakupie?

Po zakupie auta musisz je zarejestrować w wydziale komunikacji starostwa powiatowego lub urzędu właściwym dla twojego miejsca zamieszkania. Na rejestracje samochodu masz 30 dni od daty zawarcia umowy kupna-sprzedaży.

Zanim jednak udasz do odpowiedniego urzędu, pamiętaj, że najpierw musisz ubezpieczyć swój samochód (jeśli pojazd nie ma polisy OC) oraz dokonać jego przeglądu (jeśli dotychczasowy jest już nieważny). W przypadku aut sprowadzanych z zagranicy, musisz także opłacić akcyzę.

Jak zarejestrować samochód używany?

Aby zarejestrować pojazd używany, który kupiłeś w Polsce, do urzędu musisz dostarczyć następujące dokumenty:

• dowód osobisty,
• wniosek o rejestrację pojazdu,
• umowę kupna-sprzedaży,
• dowód rejestracyjny,
• zaświadczenie z badania technicznego – jeśli w dowodzie rejestracyjnym nie ma już miejsca na pieczątkę potwierdzającą, że samochód ma aktualny.
• polisę OC,
• potwierdzenie wniesienia opłat rejestracyjnych.

Zgodnie ze zmianami w ustawie Prawo o ruchu drogowym, od 31 stycznia 2022 roku nowy właściciel danego pojazdu może używać dotychczasowych tablic rejestracyjnych bez względu na miejsce rejestracji pojazdu. Wcześniej było to możliwe tylko w przypadku zakupu samochodów zarejestrowanych już w tym samym powiecie. Co ważne, nie musisz wymieniać tablic rejestracyjnych na nowe, jeśli aktualne mają najnowszy wzór, są czytelne i w dobrym stanie. Od 4 września 2022 roku do rejestracji samochodu nie jest już potrzeba karta pojazdu.

Jak zarejestrować samochód z salonu?

Jeśli Twój samochód pochodzi prosto z salonu, oprócz dokumentów wymienionych powyżej, dodatkowo musisz mieć także:

• fakturę zakupu pojazdu,
• świadectwo homologacji,
• potwierdzenie zapłaty akcyzy/cła przez dealera.

Jak zarejestrować samochód zabytkowy?

Oprócz dokumentów takich jak wniosek o rejestracje czy dowód własności, do rejestracji samochodu zabytkowego będziesz potrzebować także:

• kopię decyzji o wpisaniu pojazdu do rejestru zabytków (uwierzytelnioną)/ potwierdzenie wpisania pojazdu do wojewódzkiej ewidencji zabytków/ potwierdzenie wpisania pojazdu do inwentarza muzealiów,
• zaświadczenie z badania i protokół oceny stanu technicznego samochodu,
• dowód rejestracyjny – jeśli nie masz dowodu rejestracyjnego, musisz złożyć oświadczenie o jego braku.

Jak zarejestrować samochód z zagranicy?

Do rejestracji auta sprowadzonego z zagranicy, dodatkowo będą potrzebne takie dokumenty jak:

• profesjonalne tłumaczenie wszystkich dokumentów,
• potwierdzenie opłacenia akcyzy.

Ważne! Ujednolicona część dowodu rejestracyjnego samochodu sprowadzonego z kraju UE i EFTA nie musi być przetłumaczona.

Sprowadzenie auta do Polski – laweta czy tablice zjazdowe?

Kupując auto za granicą trzeba pomyśleć o tym, w jaki sposób bezpiecznie i legalnie przetransportować je do Polski. 

To istotne, ponieważ do momentu dopełnienia wszystkich formalności po zakupie auta i powrocie do kraju, nowy pojazd pozostaje niezarejestrowany. Jeśli chcemy, by nasz samochód bezproblemowo przekroczył granicę, możemy zdecydować się przede wszystkim na dwie możliwości:

• Tablice tymczasowe – tymczasowe tablice rejestracyjne to nic innego jak popularna rejestracja z czerwonym oznaczeniem. Są one konieczne, jeśli wracamy do polski nowo zakupionym samochodem. Uznaje się je za ważne przez 30 dni od daty wydania. Można przedłużyć ten termin jednorazowo o 14 dni. Maksymalnie po tym czasie tablice trzeba zwrócić do wydziału komunikacji. Należy pamiętać, że w Polsce poruszanie się po drogach publicznych pojazdem bez tablic rejestracyjnych jest niezgodne z przepisami.
• Laweta – jeśli nie zdecydujemy się na tablice tymczasowe, alternatywą będzie wynajęcie lawety. Dzięki niej bezpiecznie i legalnie przetransportujemy nasz nowy samochód do Polski. Przewóz lawetą jest praktycznie bezproblemowy, a jedyną jego wadą może być cena. Jest ona bowiem dość wysoka, szczególnie wtedy, gdy mamy dużą odległość do pokonania.

Samochód z zagranicy. Ile wynosi akcyza?

Sprowadzając pojazd z zagranicy, konieczne będzie również zapłacenie akcyzy, której wysokość uzależniona jest od faktycznej wartości samochodu oraz pojemności jego silnika. W praktyce stawki akcyzy wyglądają następująco:

• 3,1% wartości auta o pojemności silnika do 2000 cm3
• 18,6% wartości pojazdu o pojemności silnika powyżej 2000 cm3

W przypadku aut hybrydowych akcyza wynosi:

• 1,55% wartości auta o pojemności silnika do 2000 cm3
• 9,3% wartości o pojemności silnika do 2000 cm3

Trzeba jednak mieć na uwadze to, że ostateczna kwota podatku zostanie przeliczona na PLN na podstawie kursu NBP z dnia, w którym pojazd został sprowadzony do Polski. Z akcyzy zwolnione są samochody hybrydowe typu Plug-in (PHEV), których silniki nie przekraczają pojemności 2000 cm3, a także auta elektryczne o zwiększonym zasięgu (REX).

Warto pamiętać, że choć na zapłacenie za podatek akcyzowy mamy 30 dni od momentu pojawienia się obowiązku podatkowego, deklarację AKC-U/S złożyć należy najpóźniej do 14 dni od dnia, w którym auto przekroczyło granicę.

Umowa kupna sprzedaży i faktura VAT. Co warto wiedzieć?

Kupując samochód, konieczne jest sporządzenie umowy, która przepisuje własność auta na nowego właściciela. Do najpopularniejszych metod nabycia pojazdu należą przede wszystkim umowa kupna-sprzedaży i faktura VAT. To, która forma będzie bardziej przystępna i korzystna, zależy od osobowości prawnej sprzedającego i kupującego.

• Umowa kupna-sprzedaży – to nieskomplikowany dokument, który nie posiada sztywnego zapisu. Dostępnych jest wiele wzorów tego typu umów, jednak najważniejsze jest, aby zawierała ona sobie najważniejsze informacje. Taki rodzaj dokumentu reguluje Kodeks Cywilny, a strony umowy są objęte nakazem wykonania zawartych w niej postanowień. Taka forma przekazania własności pojazdu jest możliwa zarówno w przypadku firm jak i osób fizycznych. To także jeden z najlepszych jeśli chodzi o bezpieczeństwo sposobów zawierania transakcji. Wybierając ją trzeba jednak zapłacić podatek PCC.

• Faktura VAT – najczęściej wybierany sposób w przypadku kredytów samochodowych i leasingu operacyjnego. Choć firmy nie muszą dokumentować zakupu używanych pojazdów fakturą, ta forma jest chętnie wybierana przez kierowców. Umożliwia ona odliczenie podatku VAT od zakupu używanego samochodu oraz pozwala uniknąć opłaty za podatek PCC. Trzeba jednak liczyć się z tym, że wybierając fakturę VAT musisz doliczyć do cenny netto pojazdu aż 23% jego początkowej wartości. Co więcej, aby całkowite odliczenie VAT-u było możliwe, samochód musi być wykorzystywany jedynie do celów służbowych.

Podatek od czynności cywilno-prawnych. Jak go zapłacić?

Jeżeli decydujesz się na zakup używanego samochodu, w ciągu 14 dni od podpisania umowy musisz zapłacić podatek od wzbogacenia się. Można to zrobić w Urzędzie Skarbowym, a kwota ustalana jest na podstawie prostego wyliczenia. Koszt podatku to równowartość 2% rzeczywistej wartości zakupionego auta.

Warto jednak pamiętać, że urzędnicy mają obowiązek sprawdzić aktualnie obowiązujący zakres cen konkretnego modelu samochodu, aby zweryfikować zgodność jego średniej ceny rynkowej z tą zawartą w naszej umowie kupna. Jeśli rozbieżności będą zbyt duże, możliwe, że konieczne będzie zapłacenie wyższego, adekwatnego do uśrednionej wartości podatku.

W przypadku zakupu pojazdu uszkodzonego, który w związku z wypadkiem czy awarią stracił na wartości, będzie potrzebna dodatkowa dokumentacja, która potwierdzi taki stan rzeczy.

Aby uiścić opłatę za wspomniany podatek, trzeba udać się Urzędu Skarbowego, a następnie wypełnić deklarację od czynności cywilnoprawnych, czyli specjalny formularz PCC-3. Deklarację można złożyć także w formie elektronicznej lub przesłać pocztą, wraz z załącznikami.

Przykład: Pan Jan, nowy właściciel Mazdy 2 z 2008 roku o pojemności silnika 1,4 litra, zapłacił za swoje auto 12 000 PLN. W jego przypadku wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych to 240 PLN (2% z 12 000=240 PLN).

Od podatku cywilnoprawnego są jednak wyjątki. Nie są nim bowiem objęte auta, których wartość rynkowa jest niższa niż 1000 PLN. Zwolnione z podatku są także pojazdy, które służą osobom niepełnosprawnym na użytek własny. Co więcej, zwolnieni z podatku są kierowcy, którzy zakupili samochód u pośrednika (np. w komisie lub poprzez firmę pośredniczącą), jeśli została wystawiona faktura VAT. Podatek nie dotyczy także nowych aut kupionych w salonach.

Wniosek o rejestrację można pobrać w wydziale komunikacji oraz na stronie internetowej konkretnego urzędu.

Ile kosztuje rejestracja samochodu?

Aktualne koszty, jakie trzeba ponieść przy rejestracji samochodu, przedstawia poniższa tabela:

Opłata	Cena
Pozwolenie czasowe	13,50 PLN
Dowód rejestracyjny	54 PLN
Tablice rejestracyjne	80 PLN
Tablice rejestracyjne indywidualne	1 000 PLN
Nalepka legalizacyjna	12,50 PLN
RAZEM (w przypadku pozostawienia dotychczasowych tablic rej. z wydaniem pozwolenia czasowego)	80 zł

Czasami rejestracja pojazdu może się wiązać z dodatkowymi opłatami, jak na przykład:

• Pełnomocnictwo udzielone osobie trzeciej – 17 PLN
• Brak karty pojazdu dla aut zarejestrowanych na terenie Polski po 1 lipca 1999 roku – 75,70 PLN
• Przerejestrowanie samochodu sprowadzonego z zagranicy – 256 PLN
• Indywidualne tablice rejestracyjne – 1000 PLN

Badanie techniczne auta. Co musisz wiedzieć?

Pozytywny wynik badania stanu technicznego pojazdu jest dokumentem, który trzeba złożyć w urzędzie razem z wnioskiem o rejestrację auta. 

Oznacza to, że zanim samochód zostanie zarejestrowany, musi przejść dokładny przegląd, który określi, czy pojazd nadaje się do jazdy czy nie oraz zleci i wykona ewentualne, niezbędne lub jedynie sugerowane naprawy.

Ubezpieczenie OC na nowo kupiony samochód

Jedną z najważniejszych formalności o jakich musisz pamiętać tuż po zakupie auta, jest ubezpieczenie OC. Polisa OC jest obowiązkowa dla każdego samochodu, dlatego nie można zapomnieć o jej wykupieniu lub przedłużeniu. Jeśli brak w ciągłości ubezpieczenia OC wyniesie więcej niż 14 dni (w przypadku aut osobowych), właściciel pojazdu może zostać obciążony mandatem w wysokości nawet 5600 PLN.

Ubezpieczenie OC automatycznie przechodzi na nowego właściciela pojazdu w momencie jego kupna. Polisa pozostaje jednak ważna jedynie w okresie, na jaki została zawarta. Po tym czasie nie ulega ona automatycznemu odnowieniu. Konieczne jest jednak poinformowanie towarzystwa ubezpieczeniowego o fakcie zmiany właściciela auta. Zdarza się jednak, że w takiej sytuacji ubezpieczyciel decyduje się na ponowne przeliczenie wysokości składki, w oparciu o dane nowego właściciela samochodu.

Przykład: Pan Grzegorz pół roku temu kupił na rynku wtórnym używany samochód. Kiedy dotychczasowa polisa OC wygasła, Pan Grzegorz zapomniał o wykupieniu nowego ubezpieczenia, w związku z czym jego auto przez jakiś czas nie posiadało ochrony przed ponoszeniem odpowiedzialności cywilnej. Podczas rutynowej kontroli policyjnej, Pan Grzegorz został obciążony wysokim mandatem, a jego samochód odholowano.

Jak ubezpieczyć pojazd sprowadzany z zagranicy?

Jeżeli zdecydujemy się na sprowadzenie używanego auta z zagranicy na lawecie, sprawa jest prosta. W takiej sytuacji wystarczy bowiem zarejestrować pojazd zaraz po jego sprowadzeniu do kraju oraz niezwłocznie wykupić obowiązkowe ubezpieczenie OC. 

Co jednak, jeśli chcemy samodzielnie przyjechać do Polski nowo nabytym autem? W takiej sytuacji właściciel pojazdu musi mieć kilka ważnych rzeczy:

• tymczasowe tablice rejestracyjne,
• OC, które będzie obowiązywało na czas ważności tablic,
• ważny przegląd techniczny auta.

Spełniając powyższe warunki, nowy właściciel auta ma 30 dni od przekroczenia granicy na zarejestrowanie pojazdu w Polsce.

Jeżeli pojazd sprowadzany z innego kraju nie posiada ważnej polisy OC ani Zielonej Karty, musisz wykupić dla niego krótkoterminowe ubezpieczenie OC. Taka polisa ochroni auto najpóźniej do dnia rejestracji w Polsce, czyli przez pierwsze 30 dni. Należy jednak pamiętać, że taka polisa jest jednorazowa i nie ma możliwości jej przedłużenia.

Przed zakupem nowej polisy OC warto zapoznać się z ofertą różnych towarzystw, u których składki za OC mogą się od siebie różnić. W takim zadaniu pomogą choćby porównywarki online, które nie tylko wyliczą orientacyjną cenę polisy, ale także umożliwią zestawienie ze sobą wielu ofert, umożliwiając zakup tej najlepszej szybko i bez wychodzenia z domu. Jeśli inna polisa wyda nam się bardziej korzystna, możliwe będzie wypowiedzenie dotychczasowej umowy i podpisanie nowej.