Kupiłem samochód – co dalej? Formalności po zakupie auta

Podejmując decyzję o kupnie lub zmianie samochodu, wielu z nas decyduje się na rynek wtórny lub zagraniczny. Nowe auto to jednak nowe obowiązki. Dowiedz się, jak je spełnić, by móc swobodnie cieszyć się nowym pojazdem!

Zakup auta to duża radość, ale także konieczność zadbania o sprawy formalne związane z tym procesem. Wbrew pozorom do obowiązków nowego właściciela należy nie tylko rejestracja. Formalności pojawia się więcej także wtedy, gdy używany pojazd sprowadzamy z zagranicy. 

Dopilnowanie wszystkich niezbędnych procedur jest jednak kluczowe, jeśli chcemy przemieszczać się nowo zakupionym autem bezpiecznie i w ramach obowiązujących przepisów. Podpowiadamy, w jaki sposób poradzić sobie z formalnościami szybko i skutecznie.

Formalności po zakupie auta – co zrobić krok po kroku

Kupując używany samochód, trzeba dopełnić kilku ważnych spraw formalnych, by spokojnie i zgodnie z przepisami poruszać się po drogach. Jeśli sprowadzamy auto z zagranicy, procedury i wymagane dokumenty są nieco inne, ale równie istotne. Najważniejsze o czym trzeba pamiętać stając się nowym właścicielem auta z drugiej ręki, to:

• Rejestracja pojazdu
• Złożenie deklaracji PCC-3
• Opłacenie podatku w urzędzie skarbowym
• Wykupienie polisy OC

W przypadku samochodów sprowadzanych z zagranicy, konieczne będzie także:

• Opłacenie akcyzy lub cła (wraz z akcyzą)
• Wynajęcie lawety lub uzyskanie tablic tymczasowych
• Wykupienie polisy tymczasowej na pierwsze 30 dni

Zakup auta z zagranicy – jakie formalności trzeba załatwić?

Jeżeli zdecydujemy się na sprowadzenie używanego auta z zagranicy na lawecie, sprawa jest prosta. W takiej sytuacji wystarczy bowiem zarejestrować pojazd zaraz po jego sprowadzeniu do kraju oraz niezwłocznie wykupić obowiązkowe ubezpieczenie OC. 

Co jednak, jeśli chcemy samodzielnie przyjechać do Polski nowo nabytym autem? W takiej sytuacji właściciel pojazdu musi posiadać kilka ważnych rzeczy:

• Wyjazdowe tablice rejestracyjne
• OC, które będzie obowiązywało na czas ważności tablic
• Ważny przegląd techniczny auta

Spełniając powyższe warunki, nowy właściciel auta ma 30 dni od przekroczenia granicy na zarejestrowanie pojazdu w Polsce.

Jeżeli pojazd sprowadzany z innego kraju nie posiada ważnej polisy OC ani Zielonej Karty, wiele towarzystw oferuje krótkoterminowe ubezpieczenie. Taka polisa ochroni auto najpóźniej do dnia rejestracji w Polsce, czyli przez pierwsze 30 dni. Należy jednak pamiętać, że taka polisa jest jednorazowa i nie ma możliwości jej przedłużenia.

Sprowadzenie auta do Polski – laweta czy tablice zjazdowe?

Kupując auto za granicą trzeba pomyśleć o tym, w jaki sposób bezpiecznie i legalnie przetransportować je do Polski. 

To istotne, ponieważ do momentu dopełnienia wszystkich formalności po zakupie auta i powrocie do kraju, nowy pojazd pozostaje niezarejestrowany. Jeśli chcemy, by nasz samochód bezproblemowo przekroczył granicę, możemy zdecydować się przede wszystkim na dwie możliwości:

• Tablice tymczasowe – tymczasowe tablice rejestracyjne to nic innego jak popularna rejestracja z czerwonym oznaczeniem. Ich posiadanie jest konieczne, jeśli wracamy do polski nowo zakupionym samochodem. Uznaje się je za ważne przez 30 dni od daty wydania. Można przedłużyć ten termin jednorazowo o 14 dni. Maksymalnie po tym czasie tablice trzeba zwrócić do wydziału komunikacji. Należy pamiętać, że w Polsce poruszanie się po drogach publicznych pojazdem bez tablic rejestracyjnych jest niezgodne z przepisami.
• Laweta – jeśli nie zdecydujemy się na tablice tymczasowe, alternatywą będzie wynajęcie lawety. Dzięki niej bezpiecznie i legalnie przetransportujemy nasz nowy samochód do Polski. Przewóz lawetą jest praktycznie bezproblemowy, a jedyną jego wadą może być cena. Jest ona bowiem dość wysoka, szczególnie wtedy, gdy mamy dużą odległość do pokonania.

Akcyza

Sprowadzając pojazd z zagranicy, konieczne będzie również zapłacenie akcyzy, której wysokość uzależniona jest od faktycznej wartości samochodu oraz pojemności jego silnika. Stawki podatku akcyzowego regulowane są przez Unię Europejską. W praktyce wygląda to następująco:

• 3,1% wartości auta o pojemności silnika do 2000 cm3
• 18,6% wartości pojazdu o pojemności silnika powyżej 2000 cm3

W przypadku aut hybrydowych akcyza wynosi:

• 1,55% wartości auta o pojemności silnika do 2000 cm3
• 9,3% wartości o pojemności silnika do 2000 cm3

Trzeba jednak mieć na uwadze to, że ostateczna kwota podatku zostanie przeliczona na PLN na podstawie kursu NBP z dnia, w którym pojazd został sprowadzony do Polski. Z akcyzy zwolnione są samochody hybrydowe typu Plug-in (PHEV), których silniki nie przekraczają pojemności 2000 cm3, a także auta elektryczne o zwiększonym zasięgu (REX).

W przypadku podatku akcyzowego formalności zamykają się w kilku prostych krokach:

• Złożenie uproszczonej deklaracji dla podatku akcyzowego od nabycia wewnątrzwspólnotowego (AKC-U/S)
• Wniesienie zapłaty za akcyzę
• Pobranie potwierdzenia opłaty podatku akcyzowego

Warto pamiętać, że choć na zapłacenie za podatek akcyzowy mamy 30 dni od momentu pojawienia się obowiązku podatkowego, deklarację AKC-U/S złożyć należy najpóźniej do 14 dni od dnia, w którym auto przekroczyło granicę.

Cło

Cło to opłata za importowane lub eksportowane towary, to ważny element podczas sprowadzania samochodu z zagranicy. Pierwszym krokiem jest zgłoszenie celne, elektroniczne lub osobiste, które umożliwi naliczenie opłaty. 

Cło wyliczane jest w oparciu o dowód nabycia, taki jak na przykład faktura z doliczeniem kosztów dodatkowych. Na wysokość opłaty ma także kraj, z którego przywozimy pojazd. Wysokość cła za auto osobowe jeśli chodzi o kraje, to:

• USA i Kanada – 10% wartości celnej,
• Inne kraje członkowskie EFTA (Norwegia, Szwajcaria, Islandia i Lichtenstein) – 0% wartości celnej

Do cła trzeba jednak doliczyć opłatę akcyzową, naliczaną jak zwykła akcyza.

Dokument sprzedaży – umowa k-s i faktura VAT

Kupując samochód, konieczne jest sporządzenie umowy, która przepisuje własność auta na nowego właściciela. Do najpopularniejszych metod nabycia pojazdu należą przede wszystkim umowa kupna-sprzedaży i faktura VAT. To, która forma będzie bardziej przystępna i korzystna, zależy od osobowości prawnej sprzedającego i kupującego.

• Umowa kupna-sprzedaży – to nieskomplikowany dokument, który nie posiada sztywnego zapisu. Dostępnych jest wiele wzorów tego typu umów, jednak najważniejsze jest, aby zawierała ona sobie najważniejsze informacje. Taki rodzaj dokumentu reguluje Kodeks Cywilny, a strony umowy są objęte nakazem wykonania zawartych w niej postanowień. Co więcej, w umowie kupna-sprzedaży można zawrzeć dodatkowe zapisy, które dodatkową zabezpieczą każdą stronę. Taka forma przekazania własności pojazdu jest możliwa zarówno w przypadku firm jak i osób fizycznych. To także jeden z najlepszych jeśli chodzi o bezpieczeństwo sposobów zawierania transakcji. Wybierając ją trzeba jednak zapłacić podatek PCC.
• Faktura VAT – najczęściej wybierany sposób w przypadku kredytów samochodowych i leasingu operacyjnego. Choć firmy nie muszą dokumentować zakupu używanych pojazdów fakturą, ta forma jest chętnie wybierana przez kierowców. Umożliwia ona odliczenie podatku VAT od zakupu używanego samochodu oraz pozwala uniknąć opłaty za podatek PCC. Trzeba jednak liczyć się z tym, że wybierając fakturę VAT musimy doliczyć do cenny netto pojazdu aż 23% jego początkowej wartości. Co więcej, aby całkowite odliczenie VAT-u było możliwe, samochód musi być wykorzystywany jedynie do celów służbowych.

Podatek od czynności cywilno-prawnych – wizyta w Urzędzie Skarbowym

Jeżeli decydujemy się na zakup używanego samochodu, w ciągu 14 dni od podpisania umowy musimy zapłacić podatek od wzbogacenia się. Można to zrobić w Urzędzie Skarbowym, a kwota ustalana jest na podstawie prostego wyliczenia. Koszt podatku to równowartość 2% rzeczywistej wartości zakupionego auta.

Warto jednak pamiętać, że urzędnicy mają obowiązek sprawdzić aktualnie obowiązujący zakres cen konkretnego modelu samochodu, aby zweryfikować zgodność jego średniej ceny rynkowej z tą zawartą w naszej umowie kupna. Jeśli rozbieżności będą zbyt duże, możliwe, że konieczne będzie zapłacenie wyższego, adekwatnego do uśrednionej wartości podatku.

W przypadku zakupu pojazdu uszkodzonego, który w związku z wypadkiem czy awarią stracił na wartości, będzie potrzebna dodatkowa dokumentacja, która potwierdzi taki stan rzeczy.

Aby uiścić opłatę za wspomniany podatek, trzeba udać się Urzędu Skarbowego, a następnie wypełnić deklarację od czynności cywilnoprawnych, czyli specjalny formularz PCC-3. Deklarację można złożyć także w formie elektronicznej lub przesłać pocztą, wraz z załącznikami.

Przykład: Pan Jan, nowy właściciel Mazdy 2 z 2008 roku o pojemności silnika 1,4 litra, zapłacił za swoje auto 12 000 PLN. W jego przypadku wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych to 240 PLN (2% z 12 000=240 PLN).

Od podatku cywilnoprawnego są jednak wyjątki. Nie są nim bowiem objęte auta, których wartość rynkowa jest niższa niż 1000 PLN. Zwolnione z podatku są także pojazdy, które służą osobom niepełnosprawnym na użytek własny. Co więcej, zwolnieni z podatku są kierowcy, którzy zakupili samochód u pośrednika (np. w komisie lub poprzez firmę pośredniczącą), jeśli została wystawiona faktura VAT. Podatek nie dotyczy także nowych aut kupionych w salonach.

Zgłoszenie nabycia pojazdu – jak złożyć wniosek o rejestrację?

Rejestracji samochodu używanego trzeba dokonać nie później niż 30 dni od jego zakupu. Można to zrobić w wydziale komunikacji przypisanym naszemu miejscu zamieszkania. Jakich dokumentów będziemy do tego potrzebować?

• Dowód osobisty
• Ważna polisą OC
• Wniosek o rejestrację pojazdu
• Dotychczasowe tablice rejestracyjne
• Dotychczasowy dowód rejestracyjny pojazdu oraz ważne badanie techniczne
• Dowód własności pojazdu, czyli umową kupna lub fakturę
• Karta pojazdu

Wniosek o rejestrację można pobrać w wydziale komunikacji oraz na stronie internetowej konkretnego urzędu.

Możliwe jest także przerejestrowanie pojazdu, który został sprowadzona z zagranicy. W takim przypadku do wniosku o rejestrację trzeba dołączyć następujące dokumenty:

• Umowę kupna-sprzedaży (przetłumaczona na język polski)
• karta pojazdu i jego dowód rejestracyjny
• Aktualne badania techniczne pojazdu
• Dowód opłaty podatku akcyzowego
• Potwierdzenie wyrejestrowania pojazdu w kraju, w którym był on zarejestrowany ostatnio
• Zagraniczne tablice rejestracyjne

Po złożeniu wszystkich dokumentów otrzymamy tymczasowe potwierdzenie rejestracji. W tym czasie zostaną przygotowane nowe tablice i stały dowód rejestracyjny pojazdu.

Koszt zarejestrowania samochodu osobowego, niezależnie od tego, czy jest on nowy czy używany, to 180,50 PLN. Jest to kwota, w której skład wchodzą wszelkie niezbędne druki, opłaty ewidencyjne oraz tablice rejestracyjne oraz nalepka kontrolna na szybę.

Opłata	Cena
Tymczasowy dowód rejestracyjny pojazdu	13,50 PLN
Właściwy dowód rejestracyjny	54 PLN
Tablice rejestracyjne	80 PLN
Nalepka kontrolna	18,50 PLN
Znaki legalizacyjne	12,50 PLN
Opłata ewidencyjna	2 PLN

Czasami rejestracja pojazdu może się wiązać z dodatkowymi opłatami, jak na przykład:

• Pełnomocnictwo udzielone osobie trzeciej – 17 PLN
• Brak karty pojazdu dla aut zarejestrowanych na terenie Polski po 1 lipca 1999 roku – 75,70 PLN
• Przerejestrowanie samochodu sprowadzonego z zagranicy – 256 PLN
• Indywidualne tablice rejestracyjne – 1000 PLN

Badanie techniczne auta

Pozytywny wynik badania stanu technicznego pojazdu jest dokumentem, który trzeba złożyć w urzędzie razem z wnioskiem o rejestrację auta. 

Oznacza to, że zanim samochód zostanie zarejestrowany, musi przejść dokładny przegląd, który określi, czy pojazd nadaje się do jazdy czy nie oraz zleci i wykona ewentualne, niezbędne lub jedynie sugerowane naprawy.

Ubezpieczenie OC na nowo kupiony samochód

Jedną z najważniejszych formalności o jakich musimy pamiętać tuż po zakupie auta, jest ubezpieczenie OC. Polisa OC jest obowiązkowa dla każdego samochodu, dlatego nie można zapomnieć o jej wykupieniu lub przedłużeniu. Jeśli brak w ciągłości ubezpieczenia OC wyniesie więcej niż 14 dni (w przypadku aut osobowych), właściciel pojazdu może zostać obciążony mandatem w wysokości nawet 5600 PLN.

Ubezpieczenie OC automatycznie przechodzi na nowego właściciela pojazdu w momencie jego kupna. Polisa pozostaje jednak ważna jedynie w okresie, na jaki została zawarta. Po tym czasie nie ulega ona automatycznemu przeniesieniu. Konieczne jest jednak poinformowanie towarzystwa ubezpieczeniowego o fakcie zmiany właściciela auta. Zdarza się jednak, że w takiej sytuacji ubezpieczyciel decyduje się na ponowne przeliczenie wysokości składki, w oparciu o dane nowego właściciela samochodu.

Przykład: Pan Grzegorz pół roku temu kupił na rynku wtórnym używany samochód. Kiedy dotychczasowa polisa OC wygasła, Pan Grzegorz zapomniał o wykupieniu nowego ubezpieczenia, w związku z czym jego auto przez jakiś czas nie posiadało ochrony przed ponoszeniem odpowiedzialności cywilnej. Podczas rutynowej kontroli policyjnej, Pan Grzegorz został obciążony wysokim mandatem, a jego samochód odholowano.

Przed podjęciem decyzji o przedłużeniu obowiązującej polisy warto jednak zapoznać się z ofertą innych towarzystw, u których składki za OC mogą okazać się o wiele niższe. W takim zadaniu pomogą choćby porównywarki online, które nie tylko wyliczą orientacyjną cenę polisy, ale także umożliwią zestawienie ze sobą wielu ofert, umożliwiając zakup tej najlepszej szybko i bez wychodzenia z domu. Jeśli inna polisa wyda nam się bardziej korzystna, możliwe będzie wypowiedzenie dotychczasowej umowy i podpisanie nowej.

Podsumowanie

• Nowy właściciel ma 30 dni na zarejestrowanie auta w Polsce od momentu, w którym przekroczy ono granicę. Musi także posiadać ważną polisę OC, choćby krótkoterminową
• Kupione za granicą auto, które nie jest jeszcze zarejestrowane na terenie Polski, można przetransportować lawetą bez dodatkowych formalności lub samodzielnie, po wyrobieniu tymczasowych tablic rejestracyjnych.
• Wysokość podatku akcyzowego jest uzależniona od wartości rynkowej samochodu oraz od pojemności jego silnika.
• Cło naliczane jest na podstawie dowodu nabycia pojazdu. Na jego wysokość ma wpływ również kraj, z którego sprowadzamy auto.
• Dokumentem kupna pojazdu może być umowa kupna-sprzedaży oraz faktura VAT. W przypadku pierwszej, konieczne będzie zapłacenie podatku PCC.
• Podatek od czynności cywilno-prawnych w przypadku samochodów używanych trzeba zapłacić nie później niż 14 dni od zawarcia umowy. Jego koszt to 2% wartości pojazdu.
• Ubezpieczenie OC jest obowiązkowym ubezpieczeniem komunikacyjnym. Poruszanie się po drogach publicznych bez ważnej polisy OC jest niezgodne z przepisami.
• Ubezpieczenie OC dziedziczymy po poprzednim właścicielu wraz z zakupem samochodu.
• Polisa OC nie ulega automatycznemu odnowieniu, dlatego trzeba uważać, by nie przeoczyć końca jej ważności.