Umowa zamiany samochodu – jak i kiedy ją spisać?
Nabycie nowego samochodu nie zawsze musi oznaczać jego kupno. Nierzadko zdarza się, że zamiast tego decydujemy się na zamianę. Dowiedz się, na czym dokładnie polega taka transakcja oraz jak się do niej przygotować!
Wymiana samochodu nie musi być kosztownym i skomplikowanym przedsięwzięciem. Zamiast kupować nowe auto, lub inwestować oszczędności w używany, droższy model, możemy zdecydować się na zamianę pojazdu, który służył nam do tej pory. Niezależnie od tego, z jakich powodów dotychczasowy samochód przestał spełniać nasze oczekiwania, zamiana może okazać się bardziej korzystna niż sprzedaż starego i kupno innego pojazdu.
Obecnie istnieje wiele możliwości, by w kilku prostych krokach stać się właścicielem pojazdu, którym wcześniej jeździł ktoś inny. To świetna opcja zarówno dla kierowców planujących oddanie swojego auta w zamian za pojazd o podobnej wartości, ale innej funkcjonalności, jak i dla tych, którzy chcą pozbyć się samochodu z dopłatą do innego, również używanego modelu. Podpowiadamy, w jaki sposób powinna przebiegać tego typu transakcja oraz na co zwrócić uwagę, by była ona dla nas jak najbardziej opłacalna.
Na czym polega umowa zamiany samochodu?
Umowa, jaką trzeba zawrzeć podczas zamiany pojazdu, ma zbliżoną strukturę do tej, którą podpisujemy podczas kupna-sprzedaży samochodu. Przede wszystkim musi zostać sporządzona w dwóch egzemplarzach – po jednym dla każdej ze stron transakcji. To najważniejszy dokument podczas całej transakcji, który – najogólniej ujmując, składa się z dwóch części, dotyczących kolejno zainteresowanych stron i przedmiotów zamiany. Jakie informacje powinna zawierać prawidłowa umowa zamiany samochodu?
- Dane osobowe stron zawierających umowę, takie jak: imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL, czy numer dowodu osobistego
- Miejsce oraz datę zawarcia umowy
- Dokładne parametry obydwu samochodów, jak: model, marka, rok produkcji, numer rejestracyjny, czy numer VIN
- Informacja o wartości pojazdów, z uwzględnioną ewentualną dopłatą, gdy jeden z nich jest droższy
- Spis przekazanych dokumentów oraz wyposażenia aut, w tym wszystkie komplety kluczyków, dowód rejestracyjny, kartę pojazdu (jeśli została wydana), czy ubezpieczenie OC
Zamiana pojazdu – formalności
Zamiana samochodów między właścicielami może, ale nie musi, wiązać się z dopłatą. Zdarza się bowiem, że obydwa auta mają na tyle zbliżoną wartość, że żaden z właścicieli nie musi dopłacać do transakcji. Jeśli jednak jedno z aut już w punkcie wyjścia jest droższe od drugiego, konieczna będzie wymiana gotówkowa.
Właściciele, którzy decydują się na zamianę aut, muszą liczyć się także z dodatkowymi formalnościami, jakie trzeba załatwić choćby w wydziale komunikacji czy u ubezpieczyciela. Podobnie jak w przypadku sprzedaży i kupna pojazdu, zamiana musi zostać przez właścicieli zgłoszona w odpowiednim urzędzie nie później niż 30 dni po zawarciu umowy. Niedopełnienie tego obowiązku wiąże się poważnymi konsekwencjami, przede wszystkim finansowymi, ponieważ brak informacji o zbyciu i nabyciu pojazdu w wydziale komunikacji skutkować będzie karą grzywny, a w skrajnych przypadkach także konsekwencjami prawnymi.
Zamiana auta a ubezpieczenie OC
O zamianie samochodów każdy z właścicieli musi również powiadomić towarzystwo ubezpieczeniowe, które obejmuje pojazd ochroną OC. Podobnie bowiem jak w przypadku umowy kupna-sprzedaży, polisa komunikacyjna od odpowiedzialności cywilnej pozostaje obowiązkowa dla każdego auta.
W sytuacji wymiany aut między dwójką kierowców, ubezpieczenie OC przechodzi na nowego właściciela wraz z samochodem. Oznacza to, że oddając swój pojazd w ręce nowego właściciela, niejako w spadku otrzymujemy od niego ważną polisę, przekazując mu tym samym OC przypisane do auta, które do tej pory było nasze.
Na zgłoszenie takiej transakcji każdy z kierowców ma maksymalnie 14 dni od daty podpisania umowy. Co powinno zawierać w sobie zgłoszenie zamiany do TU?
- Data zawarcia umowy zamiany pojazdów
- Dane osobowe stron transakcji
- Najważniejsze dane obydwu pojazdów
Koszty zamiany, czyli kto i kiedy musi zapłacić podatek
Wymiana samochodu, podobnie jak jego kupno tradycyjną drogą, podlega stosownemu opodatkowaniu. Właściciele pojazdów, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej i zamiany auta dokonują jako osoby fizyczne, muszą zapłacić zarówno podatek dochodowy jak i ten od czynności cywilnoprawnych.
Podatek dochodowy
Podatek dochodowy rozliczany jest w momencie, gdy pojazd pozostaje w posiadaniu właściciela krócej niż pół roku. Dochód – od którego podatek jest odliczany – to różnica między kosztem nabycia nowego, a przychodem ze sprzedaży dotychczasowego samochodu. Tego rodzaju opłata nie zawsze jednak musi być obowiązkowa – zwolnieni z niej zostać mogą osoby, których pojazd nie przekracza wartości 2280 PLN. Co więcej, w chwili zamiany cena pojazdu powinna być wyższa niż jego ostatnia cena zakupu.
Podatek dochodowy dotyczy przede wszystkim tych osób, które kupują uszkodzone samochody w celu ich późniejszej, dalszej sprzedaży. Dlatego też kierowcy planujący zamianę auta na inne, które ma służyć do codziennego użytkowania, najczęściej nie muszą regulować tej dodatkowej opłaty.
Podatek cywilnoprawny
Zamiana samochodów wymaga także uiszczenia przez strony opłaty za podatek cywilnoprawny. Wartość takiego podatku to 1% wartości zamienianego przedmiotu, w tym przypadku auta.
„Wysokość podatku cywilnoprawnego w sytuacji, gdy decydujemy się na wymianę, a nie sprzedaż i kupno auta, jest mniejsza niż w przypadku umowy kupna-sprzedaży, przy której PCC wynosi 2%”
dodaje nasz ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych.
W przypadku uszkodzonych samochodów, ich wartość może zostać nieco zaniżona, co zmniejszy procent opłaty. Wszelkie uszkodzenia czy usterki muszą jednak zostać odpowiednio udokumentowane.
Podpisując umowę zamiany, strony mogą porozumieć się między sobą w taki sposób, aby podzielić się opłatą po połowie. Dzięki temu właściciele obydwu pojazdów zostaną obciążeni równymi kosztami wynikającymi z dopełnienia formalności. Trzeba jednak pamiętać, aby takie ustalenie dodatkowo zawrzeć w sporządzonej podczas transakcji umowie.
Z podatku zwolnione mogą zostać osoby niepełnosprawne, które kupują samochód na swój prywatny użytek, oraz właściciele aut o niskiej wartości, nie przekraczającej 1000 PLN. W innych przypadkach na uiszczenie opłaty kierowca ma 14 dni od momentu zawarcia umowy zamiany.
Gdzie wymienić pojazd na inny?
Zamiana samochodu to dobra alternatywa dla zakupu auta za gotówkę. To nie tylko wygodna, ale i często bardziej ekonomiczna opcja, zwłaszcza dla tych z nas, którzy jednocześnie chcą pozbyć się dotychczasowego pojazdu. Gdzie można znaleźć ogłoszenia, które umożliwiają taką transakcję?
- Internetowe portale ogłoszeniowe – chyba najprostszy i najbardziej popularny sposób wyszukiwania i wystawiania ogłoszeń, także tych dotyczących zamiany auta. To tam właściciele różnych pojazdów przedstawiają swoją ofertę, jednocześnie poszukując idealnego auta dla siebie. Tego typu ogłoszeń warto jednak szukać na portalach, które istnieją na rynku od dawna i są wiarygodne. Najlepiej wybrać te sprawdzone, jak na przykład Allegro, OtoMoto, OLX, czy Gumtree.
- Komis samochodowy – coraz częściej to właśnie w takich miejscach kierowcy mogą wybrać nowe auto, oddając w zamian pojazd, który służył im do tej pory. Cały proces przebiega w tym przypadku podobnie, jak podczas zawierania umowy przez osoby nie prowadzące własnej działalności gospodarczej. W takiej sytuacji podpisywana jest nowa umowa, która poświadcza przekazanie starego auta do komusi i odebranie innego pojazdu na jego miejsce. Komis daje możliwość większej elastyczności i swobody wyboru, ponieważ ilość oferowanych pojazdów jest tam większa niż w przypadku prywatnych właścicieli.
O czym jeszcze warto pamiętać, decydując się na zamianę samochodów?
Decydując się na zamianę pojazdu, każdy właściciel powinien zwrócić szczególną uwagę nie tylko na terminowe dopełnienie podstawowych formalności, lecz również na stan techniczny wybranego auta. Używane samochody, zwłaszcza te starsze i z większym przebiegiem, nie zawsze są bowiem tak sprawne, jak mogłoby się wydawać w pierwszej chwili. Taka transakcja nakłada natomiast na obydwie strony nie tylko szereg obowiązków, ale i pewne prawa. Ważne, aby przed podpisaniem ostatecznej umowy, dokładnie sprawdzić wszystkie istotne aspekty dotyczące wartości i jakości auta, takie jak:
- Jego stan techniczny i okresowe badania
- Informacje o ewentualnych kolizjach czy wypadkach
- Stan w bazie pojazdów kradzionych
- Dane na temat wezwań serwisowych
- Wyposażenie samochodu
Warto również samodzielnie – za zgodą dotychczasowego właściciela – przetestować pojazd, czy to poprzez próbną jazdę, czy szybki, techniczny przegląd w serwisie lub u zaufanego mechanika. Dopiero po upewnieniu się, że pojazd jest sprawny i po sprawdzeniu jego historii, można bezpiecznie sfinalizować transakcję, dokonując zamiany.
Podsumowanie
- Umowa zamiany auta to transakcja zawierana pomiędzy dwoma właścicielami samochodów osobowych, którzy oddają swój dotychczasowy pojazd w zamian za inny, o tej samej lub innej wartości.
- Umowa zamiany powinna zawierać w sobie kilka najważniejszych informacji, takich jak dane osobowe obydwu stron, dane techniczne pojazdów oraz formalne ustalenia dot. transakcji.
- Samochód można zamienić na model o podobnej wartości w formie bezgotówkowej, lub z dopłatą.
- Decydując się na tego typu transakcję trzeba dopełnić kilku formalności, jak choćby zgłoszenie faktu zamiany w wydziale komunikacji, czy w towarzystwie ubezpieczeniowym.
- Odbierając zamienione auto trzeba pamiętać o ubezpieczeniu OC, które jest obowiązkowe i musi zachować ciągłość.
- Polisa OC przechodzi na nowego właściciela z automatu, jednak fakt zamiany trzeba zgłosić u ubezpieczyciela nie później niż 14 dni od zawarcia transakcji.
- Koszty, jakie trzeba ponieść podczas zamiany to głównie podatki, najczęściej dochodowy i cywilnoprawny.
- Ogłoszenia dotyczące zamiany aut można znaleźć głównie na internetowych portalach ogłoszeniowych oraz w komisach samochodowych.
- Przed podpisaniem umowy zamiany warto sprawdzić stan techniczny i historię pojazdu.
FAQ - najczęściej zadawane pytania o umowę zamiany samochodów
-
Czy podczas zamiany samochodu zatrzymujemy swoje dotychczasowe OC?
Nie, ponieważ polisa ta jest przypisana do pojazdu, a nie do jego właściciela. Decydując się na zamianę, otrzymujemy OC wraz z nowo nabytym autem.
-
Czy w przypadku zamiany pojazdu konieczne będzie jego przerejestrowanie?
Tak. W takiej sytuacji każda ze stron transakcji musi wyrejestrować swój dotychczasowy samochód, rejestrując nowy na podstawie umowy zamiany.
-
Czy można sprawdzić ważność ubezpieczenia OC dla auta, na które chcemy wymienić swój dotychczasowy samochód?
Tak. Niezależnie od tego, na podstawie jakiej umowy chcemy nabyć pojazd, mamy możliwość samodzielnego sprawdzenia, czy jest on objęty ważną polisą OC. Można to zrobić przez stronę internetową lub aplikację mobilną.