Jak sporządzić współwłasność samochodu? Wzór z omówieniem.

Dopisywanie współwłaściciela do dowodu rejestracyjnego auta to częsta praktyka. Współwłaścicielami zostają nie tylko osoby, które faktycznie dzielą ze sobą użytkowanie pojazdu, ale np. rodzice i ich dzieci, niemające nawet prawa jazdy. Możliwość bycia współwłaścicielem samochodu pozwala młodym ludziom zbierać zniżki na ubezpieczenie OC w przyszłości.

Jak dopisać współwłaściciela samochodu i czy komornik ma prawo zająć samochód, który ma dwóch właścicieli? Co się dzieje po śmierci współwłaściciela a co po rozwodzie? Tego dowiesz się z tego artykułu.

Jak dopisać współwłaściciela pojazdu?

Istnieją dwa sposoby na dopisanie współwłaściciela do dowodu rejestracyjnego:

• podpisanie umowy kupna-sprzedaży pojazdu na obu współwłaścicieli,
• przekazanie części udziałów własności auta jako darowizny.

Pierwsza metoda nie wymaga właściwie żadnych dodatkowych formalności, trzeba tylko zarejestrować samochód na dwóch właścicieli w Wydziale Komunikacji. Niestety taka krótka droga nie jest możliwa, jeżeli samochód już jest zarejestrowany i właściciel decyduje się część praw własności przekazać na rzecz innej osoby. Wtedy konieczne jest sporządzenie aktu darowizny.

Pobierz wzór aktu darowizny samochodu

Wzór aktu darowizny samochodu można znaleźć w internecie albo sporządzić samemu, pamiętając, aby zawierał:

• dane właściciela i obdarowywanego (nowego współwłaściciela),
• dane pojazdu (marka samochodu, rok produkcji, nr silnika, nr nadwozia, nr rejestracyjny),
• wartość samochodu,
• datę przekazania pojazdu obdarowanemu,
• oświadczenie darczyńcy o stopniu pokrewieństwa z obdarowanym,
• oświadczenie darczyńcy o posiadaniu prawa własności auta,
• oświadczenie o przekazaniu pojazdu przez darczyńcę oraz przyjęciu przez obdarowanego,
• podpisy obu współwłaścicieli.

Akt darowizny pojazdu trzeba wydrukować w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdego współwłaściciela.

Pobierz wzór aktu darowizny części samochodu

Darowiznę należy zgłosić w urzędzie skarbowym właściwym miejscu zamieszkania obdarowanego w celu opłacenia podatku. Z podatku od darowizny zwolnione są następujące grupy:

• współmałżonkowie,
• dzieci i wnuki,
• rodzice i dziadkowie,
• rodzeństwo,
• pasierb i pasierbica,
• macocha i ojczym.

Zatem jeśli darowizna następuje w obrębie najbliższej rodziny, ominie nas obowiązek podatkowy. Trzeba tylko pamiętać o dopełnieniu bardzo ważnej formalności – jeżeli wartość samochodu przekracza 9 637 zł, należy złożyć do US druk SD-Z2. Formularza nie wypełnia się, jeżeli akt darowizny był aktem notarialnym, ponieważ obowiązek złożenia wniosku przejmuje na siebie notariusz.

Współwłaściciel pojazdu a ubezpieczenie OC

Firmy ubezpieczeniowe przy obliczaniu składki OC traktują obu współwłaścicieli jednakowo. Bez znaczenia jest, który ma większe udziały we własności samochodu. Ubezpieczyciele uwzględniają zniżki zarówno za bezszkodową jazdę, jak i za bycie stałym klientem firmy. Warto dodać, że działa to także w drugą stronę i jeżeli dojdzie do szkody, to zniżki na OC stracą obaj kierowcy, niezależenie od tego, który z nich był za kierownicą.

Współwłasność samochodu a zajęcie komornika

Dzielenie samochodu ze współwłaścicielem nie anuluje czynności komorniczych, ale za to bardzo je utrudnia. Zgodnie z art. 846 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, egzekucja z ułamkowej części rzeczy ruchomej będącej wspólną własnością kilku osób odbywa się w sposób przewidziany dla egzekucji z ruchomości, z zastrzeżeniem, że sprzedaży podlega tylko udział dłużnika.

Oznacza to, że komornik może zająć i sprzedać tylko część samochodu będącą własnością dłużnika. W praktyce jednak niemal nie zdarza się, że znajduje się chętny na zakup ułamka samochodu. Oczywiście, każda sytuacja jest trochę inna i rozwój scenariusza zależy m.in. od wartości samochodu, wartości długu, wielkości udziału dłużnika we własności samochodu itd.

Jednakże, jeżeli współwłaściciele chcą się pozbyć problemu komornika, mają kilka wyjść.

1. Współwłaściciel (dłużnik) może spłacić komornika.
2. Współwłaściciel niebędący dłużnikiem może wziąć udział w licytacji komorniczej i odkupić udziały współwłaściciela-dłużnika, stając się jedynym właścicielem samochodu.
3. Współwłaściciel niebędący dłużnikiem może zwrócić się prośbą do komornika o sprzedaż całego pojazdu (wtedy otrzyma kwotę wynikającą z odsprzedaży swojej części auta).
4. Współwłaściciele mogą liczyć na to, że nie znajdzie się zainteresowany kupnem części samochodu podczas licytacji i komornik umorzy postępowanie.

Jak rozwiązać umowę ze współwłaścicielem samochodu?

Czasem zdarza się, że któryś właściciel chce się wycofać ze współdzielenia pojazdu. Jeżeli drugi współwłaściciel się na to zgadza, to wystarczy, że spiszą umowę o zniesienie współwłasności samochodu. Wzór umowy można pobrać z internetu lub napisać samemu, zwracając uwagę, żeby umieścić w niej procentową wysokość udziałów, z których rezygnuje współwłaściciel oraz ich wartość w gotówce.

W ciągu 30 dni od spisania umowy trzeba odwiedzić Wydział Komunikacji z rzeczoną umową, wnioskiem o zrzeczenie się współwłasności (druk jest do dostania w urzędzie), dowodem rejestracyjnym samochodu, kartą pojazdu i ważną polisą OC.

Od darowizny trzeba zapłacić podatek, chyba że zrzekający się udziałów jest najbliższym krewnym obdarowywanego. Taka transakcja jest zwolniona z podatku, analogicznie jak w przypadku dopisywania współwłaściciela będącego członkiem rodziny.

Co zrobić w razie śmierci współwłaściciela samochodu?

W razie śmierci jednego ze współwłaścicieli samochodu, jego udziały stają się częścią spadku i podlegają postępowaniu spadkowemu. Spadkobierca wskazywany jest przez testament lub sąd, gdy zmarły nie spisał takiego dokumentu. Żyjący współwłaściciel nie otrzymuje automatycznie żadnych dodatkowych praw do pojazdu. Np. jeżeli chce go sprzedać, to może zbyć tylko swoją część udziałów, nie może dysponować w żaden sposób udziałami zmarłego.

Jeżeli chodzi o ubezpieczenie OC, to po śmierci współwłaściciela nie zostaje ono rozwiązane, lecz obowiązuje do końca umowy, a później automatycznie się przedłuża.

Jak sprzedać samochód, gdy jest kilku współwłaścicieli?

Najważniejsze, co trzeba wiedzieć to to, że każdy współwłaściciel może rozporządzać tylko swoimi udziałami w samochodzie. Oznacza to, że nie mając zgody drugiego współwłaściciela, może sprzedać wyłącznie swoje udziały we własności auta. Znalezienie chętnego na zakup ułamka pojazdu (podobnie jak w sytuacji licytacji komorniczej) jest niemal zerowe, dlatego próby sprzedaży części udziałów w samochodzie niemal się nie zdarzają.

Za to nierzadkie są sytuacje, kiedy obaj współwłaściciele decydują się zgodnie na sprzedaż pojazdu. Taka transakcja nie różni się znacznie od sprzedaży samochodu posiadającego jednego właściciela. Jedyna zasadnicza różnica jest taka, że w umowie kupna-sprzedaży samochodu, trzeba wpisać jako zbywających, dane obu właścicieli. Obaj też muszą podpisać ten dokument.

Co ze współwłasnością samochodu w przypadku rozwodu?

Małżonkowie mogą wystąpić z wnioskiem o podział majątku wspólnego ma sprawie rozwodowej. Wtedy sąd ustala kto i na jakich zasadach otrzyma samochód na własność. Sąd może np. przydzielić samochód jednemu z małżonków z nakazem spłaty tego drugiego, albo jednemu przydzielić pojazd a drugiemu inny element majątku o podobnej wartości.

Sytuacja ma się inaczej, jeżeli nie było podziału majątku, ponieważ sam fakt rozwodu nie wpływa na prawo współwłaścicieli do samochodu. Oznacza to, że byli współmałżonkowie mają takie samo prawo do pojazdu, jakie mieli, jeszcze będąc małżeństwem i po równo ciążą na nich wszystkie przywileje i obowiązki wynikające z posiadania danego samochodu. Jeżeli jeden ze współmałżonków chce się pobyć swoich udziałów w pojeździe, a drugi jest zainteresowany nabyciem ich, to mogą za zrobić za pomocą aktu darowizny albo standardowej umowy kupna-sprzedaży auta.

Czy współwłasność samochodu obniża cenę OC?

Najpopularniejszy sposób na obniżenie ceny OC to właśnie dopisanie współwłaściciela do samochodu. Jak pisaliśmy wyżej, ubezpieczyciele traktują współwłaścicieli po równo (niezależnie ile procent udziałów w samochodzie mają zapisane w umowie) i kalkulując wysokość składki, biorą pod uwagę największą zniżkę. Młodzi kierowcy (do 25 roku życia) płacą za składki OC najwięcej, dlatego tak popularne jest dopisywanie do dowodu rodziców lub dziadków. Doświadczeni bezszkodowi kierowcy mają zniżki na OC sięgające 60-70% i są one uwzględniane, nawet gdy drugi współwłaściciel samochodu jest 18-latkiem, który kilka dni wcześniej odebrał prawo jazdy.