Piszczenie hamulców podczas jazdy – co oznacza? Najczęstsze przyczyny

Piszczenie hamulców podczas jazdy i hamowania – gwałtownego lub lekkiego – to problem, z którym zmaga się wielu kierowców. Nie można go ignorować, ponieważ kondycja układu hamulcowego jest kluczowa jeśli chodzi o bezpieczeństwo jazdy. Dlaczego piszczące hamulce to coś, czego nie należy bagatelizować? Jakie są powody piszczenia? O tym w tekście!

Piszczenie hamulców podczas jazdy i hamowania to nie tylko irytujący dźwięk, ale również sygnał, że coś może być nie w porządku z układem hamulcowym naszego samochodu. Choć czasem jest to jedynie drobna niedogodność, w innych przypadkach może wskazywać na poważniejsze problemy wymagające natychmiastowej reakcji.

Warto zrozumieć, co dźwięk dochodzący z układu hamulcowego, aby móc właściwie zareagować i zapewnić sobie oraz innym uczestnikom ruchu drogowego bezpieczeństwo. W tym artykule przyjrzymy się najczęstszym przyczynom piszczenia hamulców, a także omówimy, co może się za tym kryć, oraz podpowiemy, jak radzić sobie z tym problemem.

Hamulce samochodowe – jak działają?

Hamulce samochodowe są kluczowym elementem bezpieczeństwa pojazdu, umożliwiając jego skuteczne zatrzymanie i kontrolę prędkości. Ich działanie opiera się na zasadzie tarcia, które pozwala na przekształcenie energii kinetycznej pojazdu w ciepło, skutecznie redukując prędkość. Oto jak działają podstawowe typy hamulców stosowanych w samochodach:

Hamulce tarczowe oraz bębnowe

Hamulce tarczowe są najczęściej spotykane w nowoczesnych samochodach, zwłaszcza na przednich kołach, choć coraz częściej również na tylnych. Składają się z tarczy hamulcowej przymocowanej do piasty koła oraz zacisku hamulcowego, który obejmuje tarczę. Gdy kierowca naciska pedał hamulca, płyn hamulcowy wywiera nacisk na tłoczki w zacisku, które dociskają klocki hamulcowe do tarczy. Tarcie między klockami a tarczą powoduje spowolnienie i zatrzymanie koła.

Hamulce bębnowe są starszym typem hamulców, ale nadal spotykane są w niektórych samochodach, zwłaszcza na tylnych kołach. W tym systemie bęben hamulcowy obraca się razem z kołem. Wewnątrz bębna znajdują się szczęki hamulcowe, które są dociskane do wewnętrznej powierzchni bębna za pomocą siły hydraulicznej, gdy kierowca naciska pedał hamulca. Tarcie między szczękami a bębnem spowalnia obrót koła.

Układ hydrauliczny i wspomaganie hamowania

Oba rodzaje hamulców, tarczowe i bębnowe, korzystają z układu hydraulicznego do przekazywania siły z pedału do hamulców. Kiedy kierowca naciska pedał hamulca, pompa hamulcowa przemieszcza płyn hamulcowy przez przewody do tłoczków hamulcowych. Płyn hamulcowy jest niewielki i nieściśliwy, co oznacza, że skutecznie przenosi siłę nacisku z pedału na hamulce przy kołach.

Większość nowoczesnych samochodów jest wyposażona w układ wspomagania hamowania, który zmniejsza siłę potrzebną do naciśnięcia pedału hamulca. Wspomaganie hamowania wykorzystuje podciśnienie lub ciśnienie hydrauliczne z silnika do zwiększenia siły, z jaką pedał hamulca działa na układ hydrauliczny. Zwykle w autach hamulce są często zintegrowane z różnymi systemami wspomagającymi, takimi jak ABS, który zapobiega blokowaniu się kół podczas hamowania, oraz ESC, który pomaga utrzymać kontrolę nad pojazdem w trudnych warunkach.

Hamulce samochodowe są więc nie tylko mechanizmem spowalniającym pojazd, ale złożonym systemem, który musi być regularnie serwisowany, aby zapewnić jego niezawodność i skuteczność.

Piszczenie hamulców – powody

Piszczenie klocków hamulcowych, tarcz czy zacisków to powszechny problem. Nie zawsze oznacza to oczywiście, że konieczna będzie wymiana kompletu hamulców, ponieważ powodów takiego stanu rzeczy może być przynajmniej kilka. Warto jednak, jeśli nie mamy pewności o pochodzeniu piszczenia, udać się do mechanika, który dokona przeglądu układu hamulcowego. Pozwoli to na wskazanie przyczyn i ewentualnych kroków, które pozwolą wyeliminować problem.

Zużycie klocków hamulcowych

W większości nowoczesnych samochodów klocki hamulcowe wyposażone są w akustyczne wskaźniki zużycia. Gdy klocki osiągną określony poziom zużycia, wskaźniki te zaczynają emitować piskliwy dźwięk, który ma na celu ostrzeżenie kierowcy o konieczności wymiany klocków. Jest to celowe działanie producentów, które ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa.

Rodzaj materiału, z którego wykonane są klocki hamulcowe, również wpływa na możliwość występowania piszczenia. W autach o charakterze sportowym bardzo często montuje się klocki wykonane z metalu lub mieszanki półmetalicznej. Tego typu klocki mogą piszczeć, zanim dotrą się i osiągną odpowiednią temperaturę pracy. W większości pojazdów używane są klocki ceramiczne, które nie powinny piszczeć w normalnych warunkach użytkowania.

Piszczenie klocków hamulcowych może być również wynikiem niewłaściwego montażu lub poluzowania się klocków. Jeśli klocki nie są prawidłowo dociśnięte i dokręcone, mogą wytwarzać irytujące dźwięki podczas hamowania. W takim przypadku warto sprawdzić ich montaż i ewentualnie dokręcić, aby upewnić się, że są dobrze zamocowane.

Zabrudzenie zacisków hamulcowych

Podczas jazdy pył i inne zanieczyszczenia dostają się do wszystkich elementów auta, co jest czymś całkowicie naturalnym. Może się zdarzyć również tak, że dotrą one do układu hamulcowego, powodując jego piszczenie. Również w takiej sytuacji nie należy tego ignorować i podjąć próbę wyczyszczenia zacisków hamulcowych. Proces nie jest skomplikowany, ale bez odpowiedniego sprzętu może być go trudno wykonać samodzielnie.

Jeśli nie ma się takiej możliwości, warto skorzystać z pomocy mechanika – usługa przeglądu i czyszczenia zacisków hamulcowych nie jest ani czasochłonna, ani specjalnie droga. W tym przypadku wsparcie fachowca będzie najlepszym wyjściem.

Tarcze hamulcowe – zużycie i inne powody

Piszczenie hamulców może również wskazywać na problemy z tarczami hamulcowymi. Tarcze, współpracując z klockami, odgrywają kluczową rolę w procesie hamowania, a ich stan techniczny bezpośrednio wpływa na skuteczność całego układu hamulcowego.

Jedną z przyczyn piszczenia może być przegrzanie tarcz. Podczas intensywnego hamowania, zwłaszcza w trudnych warunkach, takich jak jazda po górach, tarcze hamulcowe mogą się przegrzać. W wyniku przegrzania na ich powierzchni osadza się twardy nalot, który zmniejsza efektywność hamowania i może powodować nieprzyjemne piszczenie.

Innym powodem piszczenia mogą być rowki na tarczach. Rowki te mogą powstać z powodu używania niskiej jakości klocków, korozji lub zanieczyszczeń, które dostają się między klocek a tarczę hamulcową. Rowki zmniejszają powierzchnię styku między klockiem a tarczą, co może prowadzić do drgań i piszczenia.

Kolejną przyczyną piszczenia może być zwichrowanie tarcz. Zwichrowanie może być spowodowane stresem termicznym, mechanicznymi uszkodzeniami lub nieprawidłowym montażem. Zdeformowane tarcze powodują nierównomierny kontakt z klockami, co może skutkować piszczeniem podczas hamowania.

Dotarcie elementów

Hamulce piszczą zaraz po wymianie? O dziwo to się niekiedy zdarza i wcale nie musi oznaczać, że mechanik źle wykonał swoją pracę. Bywa bowiem tak, że elementy układu hamulcowego potrzebują nieco czasu, żeby się dotrzeć, czyli dopasować do siebie. W tym czasie warto hamować ostrożnie, unikając gwałtownego wciskania pedału hamulca.

Jeśli efekt piszczenia będzie z jazdy na jazdę coraz mniej odczuwalny, będzie to oznaczało, że hamulce docierają się i kolejna wizyta u mechanika nie będzie potrzebna. Kluczem w tej sytuacji jest zachowanie spokoju i obserwacja wspomnianych elementów auta.

Piszczące hamulce – co zrobić?

Piszczące hamulce mogą być irytujące i wskazywać na różne problemy w układzie hamulcowym. Istnieje wiele sprawdzonych metod, które pomagają zminimalizować lub całkowicie wyeliminować ten problem. Oto kilka sposobów radzenia sobie z piszczącymi hamulcami:

Regularna konserwacja hamulców:

• Jeśli piszczenie hamulców jest spowodowane zanieczyszczeniami w zaciskach, należy je rozebrać i dokładnie oczyścić. Do tego celu można użyć wąskiej, miedzianej szczotki oraz zmywacza do hamulców.
• W przypadku powierzchownej rdzy na tarczach, można spróbować usunąć ją za pomocą specjalistycznych środków chemicznych lub przetoczyć tarcze na tokarce. Toczenie tarcz jest również wskazane, gdy są one zwichrowane z powodu przegrzania lub błędu montażowego.

Wymiana zużytych klocków i tarcz hamulcowych:

• Częstotliwość wymiany klocków hamulcowych zależy od stylu jazdy i jakości użytych materiałów. Przy łagodnym stylu jazdy, wymiana jest zalecana co 30-50 tys. km, natomiast przy bardziej agresywnej jeździe – co 10-20 tys. km. Piszczące klocki są sygnałem, że nadszedł czas na ich wymianę.
• Tarcze hamulcowe zazwyczaj wymienia się co około 60 tys. km, jednak podobnie jak w przypadku klocków, wszystko zależy od stylu jazdy i jakości tarcz. Wymiana tarcz jest konieczna, gdy pojawią się na nich wysokie ranty, gdy są zwichrowane, przegrzane lub na ich powierzchni widoczne są głębokie rysy.

Dbając o stan hamulców i regularnie kontrolując ich zużycie, można nie tylko wyeliminować irytujące piszczenie, ale przede wszystkim zapewnić sobie i swoim pasażerom bezpieczną oraz komfortową jazdę. Ważne, żeby nie czekać z wizytą u mechanika do ostatniej chwili. Jeśli domowe metody walki z piszczeniem hamulców się nie sprawdzają, wizyta u specjalisty jest koniecznością.