Jak dopisać współwłaściciela do samochodu, żeby zaoszczędzić na OC?

Jak dopisać współwłaściciela do samochodu
opublikowano: 18 maja 2022 aktualizacja: 29 lipca 2022 autor: redakcja

Każdy pojazd może mieć więcej niż jednego właściciela. Dopisanie do dowodu rejestracyjnego innych osób często wiąże się z oszczędnością pieniędzy i ułatwieniami, zwłaszcza dla młodych kierowców. Podpowiadamy, jak dopisać współwłaściciela do pojazdu oraz kiedy warto się na to zdecydować.

Współwłaścicielem pojazdu tak naprawdę może zostać każdy – od członków najbliższej rodziny, po bliższych lub dalszych znajomych, także niepełnoletnich, lub nieposiadających prawa jazdy. W praktyce bowiem współwłaściciel (lub współwłaściciele) nie musi korzystać z auta jako kierowca. A jak wygląda to od strony formalnej?

Jak można dopisać współwłaściciela do samochodu?

Współwłaściciela można dopisać do pojazdu, sporządzając akt darowizny lub od razu podczas zakupu pojazdu.

Pierwszy przypadek dotyczy przede wszystkim sytuacji, gdy częściowe prawo do auta chcemy przekazać innym osobom, będąc już właścicielem samochodu. Różnice dotyczą przede wszystkim kwestii formalnych oraz wysokości podatku.

Darowizna

Jednym z rodzajów dopisania współwłaściciela auta jest sporządzenie aktu darowizny. W takiej sytuacji częściowe prawo do samochodu (połowiczne lub procentowe) zostaje formalnie przekazane wybranej osobie przez dotychczasowego właściciela.

W większości przypadków darowizna będzie najkorzystniejszym rozwiązaniem, jeśli współwłaścicielem ma zostać członek najbliższej rodziny. Dzięki darowiźnie taka osoba będzie bowiem zwolniona z konieczności zapłaty podatku od czynności cywilno-prawnych.

Warto jednak wiedzieć, że wartość darowizny nie może przekroczyć kwoty wolnej od podatku, która w tym przypadku wynosi 9637 PLN.

Uwaga! Aby obdarowany członek najbliższej rodziny nie musiał opłacać podatku PCC, musi on wypełnić formularz SD-Z2, zgłaszając tym samym akt nabycia prawa własności do pojazdu w urzędzie skarbowym. Trzeba jednak pamiętać, by zrobić to maksymalnie w ciągu 6 miesięcy od momentu darowizny.

Jeśli darowizna dotyczy członków dalszej rodziny lub niespokrewnionych z właścicielem samochodu osób, kwota wolna od podatku będzie się od siebie różnić.

W przypadku dalszej rodziny – aby uniknąć podatku – darowizna nie może przekroczyć wartości 7276 PLN, a w przypadku osób niespokrewnionych4902 PLN. Konieczne będzie wypełnienie druku SD-3 i udanie się z nim do urzędu skarbowego w ciągu maksymalnie 30 dni od darowizny.

Pamiętaj! Akt darowizny auta musi zostać sporządzony w dwóch egzemplarzach. Jeden z nich – podpisany przez obydwie strony umowy – powinien trafić do darczyńcy, drugi natomiast do nowego współwłaściciela.

Niezbędne do sporządzenia aktu darowizny będą dokumenty takie, jak choćby podstawowy druk samego aktu przekazania części praw do pojazdu. Wzór druku darowizny można pobrać z Internetu lub sporządzić samodzielnie, pamiętając, by zawierał on wszystkie wymagane informacje.

  • Dane osobowe wszystkich współwłaścicieli, takie imię, nazwisko, nr PESEL, miejsce zamieszkania, czy nr dowodu osobistego
  • Data i miejsce sporządzenia umowy darowizny
  • Określenie grupy podatkowej (stopnia pokrewieństwa) współwłaścicieli
  • Informacje dotyczące darowanego pojazdu (marka, model, rok produkcji, nr VIN, pojemność silnika, czy nr rejestracyjny)
  • Szacowana wartość przedmiotu darowizny
  • Oświadczenie o prawie własności do samochodu
  • Oświadczenie darczyńcy o darowaniu pojazdu oraz oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny
  • Określenie procentowej części darowizny (współwłasność samochodu może obejmować dowolny procent udziału)
  • Podpis każdego współwłaściciela

Podczas kupna

Dopisanie współwłaściciela samochodu będzie najłatwiejsze podczas sporządzania umowy kupna-sprzedaży auta. W takim przypadku formalności ograniczają się bowiem do umieszczenia w dokumencie informacji, że samochód został nabyty przez więcej niż jedną osobę.

Po zakupie samochodu przez dwie osoby, współwłaściciele muszą złożyć w wydziale komunikacji druki PCC-3 oraz PCC-3/A. W tej sytuacji wysokość podatku, jaki trzeba będzie opłacić, to 2% szacowanej średniej wartości pojazdu.

Jakie dokumenty są potrzebne do dopisania współwłaściciela do samochodu?

Wszelkie formalności dotyczące dopisania współwłaściciela do pojazdu w wydziale komunikacji. Aby to zrobić, konieczne będzie złożenie wniosku o dopisanie wybranej osoby (lub osób) do dowodu rejestracyjnego naszego auta.

Co jeszcze będzie potrzebne?

  • Dowód rejestracyjny pojazdu
  • Ważne badanie techniczne auta
  • Potwierdzenie ważnej polisy OC
  • Potwierdzenie nabycia prawa do części udziałów w pojeździe (np. umowa darowizny)
  • Dokument potwierdzający tożsamość (dotyczy każdego ze współwłaścicieli)
  • Karta pojazdu (jeżeli kartę pojazdu wydano)
  • Pełnomocnictwo, jeśli któryś ze współwłaścicieli nie może pojawić się osobiście podczas dopisywania do dowodu rejestracyjnego
  • Zaświadczenie z CEiDG lub KRS (tylko w przypadku, kiedy pojazd jest własnością firmy)

Uwaga! Dopisując do pojazdu współwłaściciela, trzeba pamiętać, by jak najszybciej zgłosić ten fakt ubezpieczycielowi, u którego mamy wykupioną polisę OC. Współdzielenie pojazdu może się bowiem wiązać z koniecznością ponownego wyliczenia składki ubezpieczeniowej (jest to zależne od towarzystwa ubezpieczeniowego).

Ile kosztuje dopisanie współwłaściciela do auta?

Dopisanie współwłaściciela do dowodu rejestracyjnego jest bezpłatne i odbywa się najczęściej od ręki. Wydział komunikacji nie pobiera opłat także za wykreślenie jednego ze współwłaścicieli z dowodu. Ewentualne koszty związane są jedynie z opłatą podatku. Z jakimi kosztami trzeba się liczyć?

Podatek od czynności cywilnoprawnych dla II grupy podatkowej to:

  • Nadwyżka do 10 278 zł – 7% podatku od nadwyżki
  • Nadwyżka od 10 278 do 20 556 zł – 719,5 zł + 9% podatku od nadwyżki
  • Nadwyżka powyżej 20 556 zł – 1644,5 zł + 12% podatku od nadwyżki

Podatek dla III grupy podatkowej wynosi:

  • Nadwyżka do 10 278 zł – 12% od nadwyżki
  • Nadwyżka od 10 278 do 20 556 zł – 1233,40 zł i 16% podatku od nadwyżki
  • Nadwyżka powyżej 20 556 zł – 2877,90 zł i 20% podatku od nadwyżki

Kiedy warto dopisać współwłaściciela?

Dopisanie właściciela samochodu w dowodzie rejestracyjnym, będzie korzystne przede wszystkim w przypadku młodych, lub nieposiadających doświadczenia kierowców, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę za kierownicą. Otrzymując udział w prawie do własności auta doświadczonego kierowcy, współwłaściciele mogą bowiem korzystać z naliczanych za bezszkodową jazdę zniżek podczas zakupu ubezpieczenia.

Dopisanie współwłaściciela auta – doświadczeni i niedoświadczeni kierowcy

Niedoświadczony kierowca (miedzy 18 a 25 rokiem życia) jest automatycznie przypisywany to tzw. „grupy wysokiego ryzyka”. Chodzi tu o nieufność w stosunku co świeżo upieczonych kierowców. Zwykle młodzi kierowcy muszą płacić wyższe składki za OC ze względu na tzw. zwyżkę za wiek stosowaną przez towarzystwa ubezpieczeniowe.

sprawdź także: Ile kosztuje ubezpieczenie samochodu bez zniżek w OC?

Aby obniżyć cenę polisy, warto więc, by współwłaścicielem samochodu został doświadczony kierowca, który od lat jeździ bezkolizyjnie i posiada 60% zniżek. Wówczas opłata za ubezpieczenie samochodu będzie niższa

Niedoświadczony kierowca może wiele zyskać, dopisując jako współwłaściciela kierowcę doświadczonego. Jeśli składający dokumenty obejmują stanowiska odwrotne, sprawa wygląda podobnie, lecz- przypisując do umowy własności pojazdu kierowcę bez doświadczenia, wnioskujący (w tym wypadku – kierowca z większym doświadczeniem) musi się liczyć z braniem większej odpowiedzialności na samego siebie w razie ewentualnych kolizji.

Przykład: Pan Marcin – młody i niedoświadczony kierowca – został dopisany jako współwłaściciel do motocykla swojego brata, który posiada wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu pojazdu. Dzięki temu Pan Marcin będzie mógł budować swoją historię ubezpieczeniową, a dzięki bezszkodowej jeździe brata otrzyma w przyszłości zniżki podczas obliczania składki ubezpieczeniowej za OC.

Na co uważać przy dopisywaniu współwłaściciela?

Współdzielenie samochodu z innymi właścicielami ma jednak również wady. Jedną z nich są problemy, do jakich może dojść podczas próby sprzedaży pojazdu – w takim przypadku wymagana jest bowiem zgoda każdego z właścicieli.

Szczególnie wtedy, gdy prawo własności pojazdu współdzielone jest przez członków rodziny, sprawa może zostać utrudniona: rodzinna kłótnia, brak zgody na sprzedaż, lub spór o pieniądze – wszystko to może skończyć się komplikacjami, a nawet sprawą sądową.

W art. 199. kodeksu cywilnego czytamy bowiem, że:

„Do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli”.

Warto również pamiętać, że jeżeli jeden ze współwłaścicieli spowoduje wypadek wspólnym samochodem, zniżki za bezszkodową jazdę zostaną odebrane nie tylko jemu, ale również pozostałym właścicielom.

Przykład: Pani Magda, która kilka miesięcy wcześniej odebrała prawo jazdy i nie ma doświadczenia za kierownicą, na podstawie aktu darowizny została dopisana jako współwłaścicielka do samochodu swojego ojca – wieloletniego kierowcy, który nigdy nie był uczestnikiem kolizji ani wypadku. Dzięki temu kobieta chciała zbudować swoją historię ubezpieczeniową i zyskać zniżki na ubezpieczenie OC. Pani Anna spowodowała jednak wypadek, poważnie uszkadzając auto. W związku z tym nie tylko ona sama, ale także jej ojciec straci część zniżek za bezszkodową jazdę.

Podsumowanie:

  • Współwłaściciela do samochodu można dopisać sporządzając akt darowizny, lub bezpośrednio podczas sporządzania umowy kupna-sprzedaży.
  • Dzięki darowiźnie można uniknąć konieczności płacenia podatku PCC (w całości lub częściowo), ale wiąże się to z dodatkowymi formalnościami.
  • Wniosek o dopisanie współwłaściciela do pojazdu należy złożyć w wydziale komunikacji, wraz z niezbędnymi dokumentami, jak np. dowód rejestracyjny auta, aktualne ubezpieczenie OC, czy dowód osobisty każdego ze współwłaścicieli.
  • Dopisanie współwłaściciela do dowodu rejestracyjnego nie wiąże się z dodatkowymi opłatami.
  • Współdzielenie pojazdu jest korzystne zwłaszcza dla młodych kierowców, kiedy drugim współwłaścicielem jest kierowca z doświadczeniem i bezszkodową jazdą (będzie to miało wpływ na obniżenie składki za OC).
  • Jeśli jeden ze współwłaścicieli pojazdu spowoduje wypadek, zniżki za bezszkodową jazdę stracą również pozostali właściciele.
4/5

FAQ - najczęściej zadawane pytania o dopisanie współwłaściciela

  1. Kto jest uważany za najbliższych członków rodziny?

    Za najbliższych członków rodziny uznaje się osoby należące do I grupy podatkowej. Są to: małżonkowie, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie), rodzeństwo, ojczym, macocha, pasierb, zięć, synowa, a także teściowie.

  2. Czy wartość darowizny jest tym samym co wartość współdzielonego pojazdu?

    Nie - w przypadku obliczania wartości darowizny brany jest pod uwagę procentowy podział między właścicielami (np. gdy każdy ze współwłaścicieli ma prawo do 50% własności, kwota darowizny będzie równa połowie całkowitej wartości pojazdu).

  3. Kto ponosi odpowiedzialność za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC, gdy pojazd ma kilku właścicieli?

    W takiej sytuacji - np. gdy Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG) nałoży karę za brak ważnej polisy - odpowiedzialność podzielona zostaje między wszystkich współwłaścicieli samochodu ujętych w dowodzie rejestracyjnym.

  4. Czy kolejność wpisu właścicieli w dowodzie rejestracyjnym ma znaczenie?

    Tak - jeśli pierwszą z wpisanych osób jest kierowca z większym doświadczeniem, może to korzystnie wpłynąć na cenę polisy, podczas wyliczania przez ubezpieczyciela wysokość składki ubezpieczeniowej za OC.