Amortyzacja samochodu w 2024 – co musisz wiedzieć?

Temat amortyzacji używanego auta jest wieloaspektowy, co oznacza, iż można go analizować w kontekście prawa, posiadania leasingu czy podatków. Z tego powodu w popularnych serwisach internetowych można znaleźć wiele sprzeczności.  

Jak działa amortyzacja części w ubezpieczeniach? Z pojęciem amortyzacji spotkasz się przede wszystkim w polisach AC. W artykule skupiamy się na amortyzacji auta od strony ubezpieczeniowej. Jakie przepisy obowiązują w 2024 roku? 

Czym jest amortyzacja?

Niemalże co trzeci przedsiębiorca potrzebuje samochodu osobowego do prowadzenia działalności gospodarczej. Niektórzy użytkują w tym celu samochód prywatny bądź decydują się na długoterminowe wypożyczenie pojazdu. Jednak korzystanie ze środków majątku prywatnego, a także wydawanie na miesięczną ratę wynajmu wynoszącą tyle, co ewentualna rata leasingu, może być nieopłacalne dla przedsiębiorstwa w dłuższej perspektywie. 

Dlatego, jeśli cele prywatne istotnie spadły, warto rozważyć wpisanie pojazdu do ewidencji środków trwałych, tym samym przekształcając auto na firmowe. Oczywiście, można zdecydować się także na zakup samochodu osobowego, który można przedstawić w księgach podatkowych firmy. 

Ważne! Samochód osobowy powinien zostać wpisany do ewidencji środków trwałych firmy. Amortyzacja samochodu osobowego oznacza sposób zaliczania co do kosztów w działalności gospodarczej wartości środków trwałych firmy. 

Jest to zatem możliwość także dla osób, które prowadzą jednoosobową dzielność gospodarczą do rozliczenia zużycia środków trwałych. Polega na rozliczaniu wydatków ponoszonych na samochód firmowy w skali miesiąca. 

Jak amortyzacja samochodu jest kalkulowana w praktyce? Przedsiębiorca rozlicza odpisy amortyzacyjne w kosztach uzyskania przychodu kwot, w wyniku sukcesywnego zużywania się środków trwałych lub wartości niematerialnych. Warto wiedzieć, że odpisy amortyzacyjne od samochodu stanowią część kosztów uzyskania przychodu. 

Wysokość odpisów amortyzacyjnych jest liczona w zależności od przeprowadzonej metody amortyzacji. Może być to zatem 20-40% w skali roku. 

• amortyzacja liniowa – wynosi 20%, okres amortyzacji trwa wówczas 5 lat. Jednak roczny koszt amortyzacji nie powinien przekraczać 10 000 zł. 
• amortyzacja przyśpieszona – przydatność ekonomiczna zmniejsza się w miarę upływu lat względem wartości początkowej środka trwałego. Właściwe stawki są umieszczane w Wykazie stawek amortyzacyjnych (załącznik do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). 
• amortyzacja indywidualna – możliwa do ustalenia w przypadku samochodu używanego. Jeśli zdecydujesz się na amortyzację jednorazową, maksymalnie możesz odliczyć 40% stawki. 

Aby samochód osobowy miał charakter środka trwałego, musi stanowić własność lub współwłasność podatnika o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy. 

Jak jednak amortyzacja samochodu funkcjonuje w ubezpieczeniach? Dotyczy to przede wszystkim ubezpieczeń AC, gdzie oznacza obniżenie kwoty odszkodowania o procentową wartość zużycia części pojazdu. W przypadku amortyzacji auta używanego wcześniej, wyliczenie wskaźnika procentowego wygląda tak samo, ponieważ zwykle jest ustalany zgodnie z upływem czasu.

Ważne! Im starszy samochód osobowy, tym wyższa może być wartość amortyzacji zużycia części. 

Rozliczenie amortyzacji części nie powinno mieć zastosowania w przypadku ubezpieczenia OC. Zgodnie z zaleceniami KNF ubezpieczyciel powinien ustalić odszkodowanie z OC w wysokości uwzględniającej celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części oraz materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu.

Zmiany w amortyzacji samochodów od 2022 r. 

Zmiany w przepisach prawa nastąpiły na początku roku. Nowe regulacje dotyczące amortyzacji samochodu weszły w życie od 1 stycznia 2022 r. Wskutek uszczelnienia przepisów, dla niektórych przedsiębiorców obecna sytuacja prawna jest o wiele mniej korzystna. 

Największą zmianą jest sposób rozliczenia auta jako środka trwałego. Obecnie pojazd powinien być rozliczony według aktualnej wartości rynkowej, kiedy wcześniej za wartość samochodu można było przyjąć pierwotną cenę zakupu. 

Jak amortyzacja wpływa na likwidację szkody?

Każdy zakład ubezpieczeń ustala własne wytyczne w tej materii, natomiast co do zasady wskaźnik amortyzacji auta jest ustalany względem jego wieku. Procentowy spadek wartości części jest obliczany zatem od daty rejestracji pojazdu. Zatem im starszy samochód, tym wartość wskaźnika amortyzacji rośnie. 

Co więcej, wartość obniżenia poszczególnych części może się różnić względem siebie, ponieważ użycie niektórych części pojazdu może być szybsze. Amortyzacja samochodu obejmuje jednak wszystkie części – mechaniczne oraz elementy wyposażenia. 

Ciekawe! Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe proponują zniesienie kosztu amortyzacji na polisie ubezpieczeniowej, zwykle jednak oznacza to wyższą składkę. 

Czym jest amortyzacja części w ubezpieczeniach?

W ubezpieczeniu autocasco również możesz spotkać się z terminem amortyzacji lub procentowym pomniejszeniem wartości części. Oznacza to, że odszkodowanie zostanie pomniejszone o zużycie eksploatacyjne pojazdu. W zależności od towarzystwa ubezpieczeniowego amortyzacja może sięgnąć nawet 65% wartości części. Co to oznacza?

Przykład. Części w Twoim aucie są warte 10 000 zł. Występuje szkoda całkowita. Masz w AC amortyzację 65%. Zakład ubezpieczeń potrąci więc 65% wartości części podczas wyliczania odszkodowania i otrzymasz jedynie 3500 zł.

Amortyzację możesz wykupić, co wiąże się z wyższą składką za AC. Wówczas jednak w razie szkody dostaniesz pełne odszkodowanie, bez pomniejszenie za zużycie eksploatacyjne.

Kiedy warto kupić AC z amortyzacją części?

Jeśli zależy Ci na tańszej polisie ubezpieczeniowej, to wykupienie AC z amortyzacją części będzie dla Ciebie największą zaletą. Towarzystwa ubezpieczeniowe w ramach oszczędności wprowadzają takie rozwiązania, ponieważ likwidacja szkody w przypadku takiej polisy jest tańsza.

Wady amortyzacji części w AC

Natomiast to rozwiązanie ma swoją drugą stronę, ponieważ w razie ewentualnej szkody prawdopodobnie dopłacisz do naprawy pojazdu z własnej kieszeni, kiedy odszkodowanie zostanie pomniejszone o ustalony wskaźnik amortyzacji. 

Odpisy amortyzacyjne stanowią koszt uzyskania przychodu środków trwałych firmy, a w dzisiejszych czasach trudno wyobrazić sobie działanie większości działalności gospodarczych bez użytkowania samochodu osobowego. Niektórzy przedsiębiorcy decydują się nawet na wprowadzenie prywatnego samochodu do ewidencji środków trwałych. W przypadku częstego korzystania z pojazdu bez wątpienia warto rozważyć zakup ubezpieczenia AC, które może uchronić przed całkowicie samodzielnym pokryciem kosztów szkody. Będzie to jednak bardziej opłacalne dla nowszych pojazdów, ponieważ amortyzacja samochodu używanego jest zwykle droższa, co może wiązać się z wyższymi cenami polis AC dla takich pojazdów.’

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń na autoumowa.pl

Amortyzacja części w leasingu finansowym a ubezpieczenie 

W leasingu finansowym stosuje się najbardziej popularną metodę rozliczenia amortyzacji auta, czyli amortyzację liniową. Właścicielem pojazdu jest leasingodawca, który również dokonuje odpisów amortyzacyjnych. 

Może cię zainteresować: Sprzedaż samochodu po leasingu – co warto wiedzieć?

Jak ubezpieczyć auto w leasingu? Nie zawsze wybór ubezpieczenia należy do użytkownika pojazdu. Bywa, że leasingodawca narzuca konkretnego ubezpieczyciela (co może stanowić część zawartej umowy) lub wskazuje konkretne warunki, jakie musi spełniać polisa. 

Dlatego przed ewentualnym zakupem polisy ubezpieczeniowej powinieneś skonsultować wybór ubezpieczenia z leasingodawcą. 

Sprzedaż samochodu pochodzącego ze środków trwałych firmy

Sprzedaż samochodu używanego, który widnieje w ewidencji środków trwałych firmy, zwykle jest mało opłacalna. Wynika to z faktu, że dochód ze sprzedaży samochodów osobowych pochodzących ze środków trwałych firmy, stanowi różnicę pomiędzy przychodem ze sprzedaży a wartością początkową. 

Dlatego przy sprzedaży samochodów należących do firmy, warto odczekać do zakończenia amortyzacji. Znalazłeś chętnego na zakup samochodu?

Na autoumowa.pl za pomocą naszego generatora przygotujesz umowę kupna-sprzedaży. Możesz również pobrać gotowe wzory do druku.

Źródła: 

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86. 

Komisja Nadzoru Finansowego, Wytyczne dotyczące likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych, Warszawa, 16 grudnia 2014 r.